sábado, 30 de novembro de 2024

Médicos e consellos

  


Cando o médico de familia lle recomendou a Xulio que debía tomar salmón, o meu amigo fíxolle notar que todo ese peixe é de piscifactoría, alimentado con pensos e menciñas, e o doutor García contestoulle que o importante son os ácidos graxos que contén, non se lle dan de comer en mantel e vaixela dourada.

O doutor falou e o paisano achantou.

A todos nos chega unha idade en que as visitas ó centro de saúde son cada vez máis frecuentes, o mesmo trato faise máis familiar, ata o punto de usar o consultorio como un confesionario onde descargar os máis secretos vicios de que desfrutamos, os medos que nos invaden ou as vicisitudes da nosa vida privada, coa esperanza de obter a absolución a través dunha penitencia de pastillas e xaropes; pero aí, contrariamente ó que facemos diante do cura, tamén descargamos as esixencias para que apure a curarnos un catarro, ou a meter unha cuña para esa cita que non dá chegado do hospital. E mentres o médico se converte no noso consolador emocional, ou en algo así coma un pai de adolescentes, sempre corrixindo hábitos e costumes ou limitándonos os praceres da vida, internet é o contrapunto con que corroboramos as nosas dúbidas.

O amigo Xulio diferencia entre médicos de consello e médicos de receita. Estes tranquilizan ó doente con un par de pílulas para que a farmacia faga caixa, e os outros sentan co doente sen mirar o reloxo, aconsellándoo e aforrándolle gastos inútiles á Seguridade Social. Porque, como lle ten dito o doutor García, todo ten efectos secundarios: o tabaco quita o estrés pero podrece os pulmóns, o café actívate, pero súbete a tensión; e o corpo non necesita que o saturen de estimulantes podendo evitalos.


Pero como diante dos médicos todos somos un pouco escépticos e non sabemos se fiarnos máis de quen nos aconsella non meterlle tanta química ó corpo ou de quen expende receitas coma quen reparte caramelos, quen máis e quen menos bota man de Internet, o falabarato máis grande do mundo, para traizoar ó fiel doutor, onde se atopan opinións para todos os gustos, dende quen nos recomendan almorzar só allo e limón para evitar todo tipo de cancros, ata quen anuncia, con fotos sorprendentes, como un tipo de 200 quilos baixou cento cincuenta nun mes, seguindo os consellos de certo doutor con aura de santo milagreiro, comendo de todo e bebendo un xarope máxico que a Seguridade Social non foi quen de validar.

Xulio non é amigo das consultas por Internet nin da cita telefónica, el di que hai que verse cara a cara, coma dous vaqueiros en pleno duelo, e desculpa a estes traballadores da saúde, expostos a todo tipo de virus e de manías, baixo a esixencia da consellaría para que despachen en cinco minutos a quen lles entra pola porta, pero sen quitarlles a responsabilidade de velar pola vida e a saúde dos afiliados. E se ben os pediatras calman as perrenchas dos cativos con uns cromos, unha persoa maior, con toda a experiencia da vida ás costas, non se fía só de palabras bonitas, necesita respostas claras e contundentes por iso agradece máis ó médico que fala claro, aínda que xunto cos consellos lle receite un placebo para telo contento.

 

Francisco Ant. Vidal

(Este artigo foi publicado na sección Lingua Proletaria, na edición de Barbanza de La Voz de Galicia).

sábado, 23 de novembro de 2024

Conservar en xeo

  


 

Que o xeo serve para manter en stand by o paso do tempo sabémolo os que temos un frigorífico ou un conxelador na casa, e se non fose por eles teríamos que volver a practicar o salgado e secado de carnes e peixes para abastecer as despensas. O outro problema que se pode presentar é se se vai a luz e nos pasa como o señor Adam Trask, segundo conta John Steinbeck na novela Ó este do edén, cando se lle botaron a perder todas as verduras que pretendía transportar en vagóns con xeo ó pasar por zonas cálidas.

Pero ademais deste uso doméstico, a conservación en frío converteuse nun almacén de obxectos do pasado, tanto no laboratorio como na natureza, onde, dun tempo a esta parte, co cambio climático e o retroceso dos xeos nas zonas montañosas ou nos glaciares, póñensenos ó descuberto partes da nosa historia que non se puideron conservar doutro xeito, o que se vén a converter nunha nova fonte de información para a arqueoloxía. Claro que mellor sería acceder a estes obxectos sen necesidade de sufrir este aumento da temperatura que, como estamos comprobando, pon en risco moitas vidas humanas.

As  revistas especializadas e a prensa diaria xa nos deron conta dun dos maiores achados que tivemos no pasado 1991, cando quedou fóra dun glaciar alpino Ötzi, unha momia que permaneceu baixo o xeo dende a Idade do Cobre, uns cinco mil anos, grazas ó que descubrimos moitos aspectos da vida e dos costumes dese tempo que doutro xeito só nos poderíamos imaxinar.

Todos eses obxectos que o desxeo saca á luz e é a maior preocupación dos arqueólogos, para actuar antes de que os elementos orgánicos se desintegren fóra dese conxelador natural.

A lista é tan longa que, segundo me conta o amigo Xulio, ata se encontraron baixo os xeos do Polo Sur preto de cen neutrinos, unha das máis diminutas partículas elementais, pertencentes a unha galaxia que se encontra a uns 47 millóns de anos luz, talvez as partículas máis difíciles de detectar, pero fundamentais para axudarnos a entender cousas tan estrañas como os buracos negros ou a enerxía e a materia escura.

Reservando as propias dúbidas sobre o que se fai con algúns destes achados, que nalgúns casos se acercan máis ás fantasías de Parque Jurásico ca a un verdadeiro interese científico, talvez non nos decatamos de algo fundamental para o coñecemento do noso mundo: que a extinción tamén forma parte da evolución, e nós estamos nese camiño a medida que aumenta a temperatura do planeta.

Como queira que sexa, a este paso, cando os humanos rematemos a nosa estancia na terra, non vai haber xeo que nos conserve para ser clonados por algunha intelixencia posterior como bechos do pasado.

 

 

Francisco Ant. Vidal

(Este artigo foi publicado na sección Lingua Proletaria, da edición de Barbanza de La Voz de Galicia).