mércores, 29 de xuño de 2016

JAMES JOYCE E MOLLY MALONE



Por Pepe de Rocaforte
            Comentaba o outro día o “mogollón festeiro” que conleva a celebración do “Bloom’s Day” en Dublín. Pero debo aclarar que tal conmemoración non consiste unicamente en andar vestido de entroido polas rúas dublinesas percorridas na ficción por Leopold Bloom, protagonista principal do Ulises joyceano, o día 16 de xuño de 1904, data escollida por Joyce por se tratar do aniversario da primeira ocasión en que saíron xuntos el e Nora Barnacle, quen logo sería a súa esposa.
            Á parte das deambulacións peripatéticas en traxe de época, do consumo de pintas de Guinness (ou de viño, a pesar do seu prezo en Irlanda) e tal vez da degustación de ril porcino (hai xente para todo), tamén ó longo dos días que preceden ó Bloom’s Day hai unha reste de actos culturais que van desde as lecturas joyceanas xa comentadas con anterioridade, ás representacións teatrais, proxeccións cinematográficas, conferencias, etc.
            E non sei se de cote, ou só lle cadrou este ano, un grupo de mulleres lembradoras de Molly Malone, aproveitan a data para saír á rúa coas súas pancartas reivindicativas de xustiza social.

            Molly Malone naceu nunha canción , unha especie de himno popular irlandés que, aínda con contidos moi distintos, poderiamos asimilar en certa medida coa nosa tamén popularísima “Rianxeira”.
            A canción conta a historia dunha vendedora ambulante de peixe polas rúas de Dublín, de vida un tanto azarosa, que morre un día no medio da rúa, atacada pola febre, mentres vai ganar a vida empuxando o seu carriño de pescantina. Aínda que a existencia real de Molly Malone é bastante máis que discutible, a moza conta cunha escultura no seu recordo e nos pubs irlandeses pódese escoitan con frecuencia a letra e a música do seu cantar.
            Na foto que se me ocorreu quitar, as mozas malonianas exhiben pancartas cos seguintes textos: “Molly dí: Salvade a rúa Moore de 1916” (?), “Molly di: a vivenda é un dereito humano, unha casa é esencial”. “Molly di: a pobreza mata”. “Molly di: Ministro Coveney, temos unha crise nacional de vivenda”. “Molly di: construíde vivendas sociais xa”. “Molly di: non ós fondos voitre. Parade os desafiuzamentos”. “Molly di: parade a usurpación de terreos (a especulación urbanística?) na cidade de Dublín”. “Molly di: Non ós nenos vivindo en hoteis”. “Molly di: facede algo xa cos problemas de vivenda”.
            Non vos soa a unha música coñecida? Todo eso contra o que protesta Molly é algo do que mellor sabe facer esa clase política que goberna Europa. Co noso beneplácito, porque nós votámola.

mércores, 22 de xuño de 2016

BLOOM’S DAY 2016



Por Pepe de Rocaforte

          

          Este ano, coa conmemoración dos catro séculos da morte de Cervantes, parece haber  unha certa movida cultural con circuítos cervantinos e similares. En Ourense xa hai uns anos que se veñen celebrando percorridos literarios polos escenarios dA Esmorga blancoamoriana. Nós, para observar un exemplo pioneiro nesto das festas literarias, tivemos a idea de ir ver como é o Bloom’s Day en Dublín, celebración xa veterana, repetida anualmente desde 1954.

            De entrada a cousa non nos parecía pintar moi ben. A eso da media mañá, preto do monumento a O’Connell, en O’Connell Street, unha moza portadora dunha pancarta co ofrecemento de servicio de guía, ó lle preguntarmos pola Torre Martello, confesounos non saber dela. Do Bloom’s Day tampouco semellaba estar moi ó tanto, e así decidimos proseguir investigando por outra parte.

            Un pouco máis de sorte, relativa, tivemos camiñando pola beira do río, á altura das Catro Cortes, onde un señor nos informou de que a Torre Martello ficaba lonxe, a máis de seis quilómetros seguindo cara ó sur desde a desembocadura do Liffey, pero en relación con Joyce endereitounos para a súa casa, na outra banda do río, moi próxima, dicindo que quizais alí poderiamos ver algo. Resultou ser a casa onde o escritor situou o relato “Os mortos”, do libro “Dublineses”, pero por alí non se vía ninguén con aspecto de festivo celebrador joyceano.
            Finalmente, despois de xantar, decidimos ir dar unha volta polo barrio de Temple Bar onde, de xeito inesperado para nós, atopámonos con todo o mogollón festeiro, con respectables señores vestidos ó estilo de principios do século XX, desde os que só portaban sombreiro de palla relativamente joyceano, ata os traxeados de punta en branco. Señoras nunha variada escala de idades, tamén cos traxes largos de moda hai algo máis de cen anos. E mozos e mozas que, cuns atavíos máis ou menos informais, daban a impresión de levar polo menos catro ou cinco pintas de Guinness na andorga, seguramente tomadas á saúde do autor do “Ulises”.
   
        

Alí fomos recibidos como amigos de toda a vida. Cando queriamos tirar algunha foto pousaban para nós coa maior amabilidade e pedíannos facer retratos con eles, regaláronnos sombreiros de palla e todo era confraternización por tódalas partes. Estivemos escoitando lectores de páxinas do “Ulises”, que se turnaban inmunes á fatiga, aplaudidos a rabiar despois de cada intervención. E cando nos sentamos a recapacitar nun “pub” (onde aprendemos a pronunciar “pob”)puxémonos a debater sobre a posibilidade de termos aquí unha festa similar. A desalentadora conclusión a que chegamos foi a de consideralo moi difícil. O espírito irlandés, tal como este pasado día 16 o vimos, parécenos dificilmente exportable alén da illa verde. Pero en fin, todo pode suceder.

            E ademais en vez de Guinness temos Estrella Galicia, toda unha garantía.