Tras a longa experiencia que temos sobre incendios forestais, o cheiro a fume é o máis alarmante que sufrimos, sobre todo agora que empeza o tempo da calor, das grelladas, das cacharelas e das noites ó resío. Distinguir o fume de lecer do perigoso non sempre é doado.
O ano pasado por estas datas revolucionouse o meu barrio cando alguén quixo facer unha sardiñada a altas horas da noite, e o espeso fume alertou a veciñanza. Como queira que sexa, o primeiro síntoma de alarma dun lume éntranos polo nariz, e cando chega a dentro da casa, é porque xa é consistente e pode ser necesario mobilizar a bombeiros, policías e afectados.
Agora que empeza o verán e hai que pedir permiso para queimar herbas e restrollos, cando na prensa nos lembran que ano tras ano estamos batendo o récord de temperatura e de secura, despois de que nos alarmaron contra os incendiarios coa premiada película de Oliver Laxe, acoden os medos de sempre ós incendios forestais. E non é o meu temor porque teña extensións de monte, que non as teño, pero si porque despois dun incendio, á ruína que significa as árbores e matogueiras queimadas súmanse, con máis frecuencia da desexada, un reconto de perda en plantacións, animais, edificacións e incluso vidas, ademais da erosión cando chegan as chuvias que arrastran todos eses aluvións de terra e cinza ata os bancos marisqueiros que son unha das principais fontes da nosa economía.
Por iso fixeron a semana pasada ese simulacro en Rianxo, movendo a máis de cen persoas para coordinarse en caso dunha desas catástrofes que non só son negativas para as xentes do lugar, senón para todos, porque acaban influíndo na economía.
Prevencións e precaucións á espera de que a electrónica, que xa leva anos usando dos seus medios para detectar fumes perigosos nos fogares, poida facelo tamén nos montes. Son moitas as casas, oficinas e almacéns que teñen instalado algún sistema de detección, pero no monte non é tan doado, aínda que si posíbel, o cal pode prevernos antes de que o lume ameace con cobrar dimensións catastróficas.
A este sistema, os expertos chámanlle nariz electrónico. O funcionamento é moi simple, unha célula fotoeléctrica colocada dentro dunha caixa con regañas varía a súa sensibilidade luminosa cando entra o fume e fai saltar a alarma. O inconveniente é que nun incendio con pouco fume, o sistema tarda en detectar o perigo. A esperanza está nuns sensores chamados iónicos, máis caros pero moito máis eficaces, pois incluso detectan o lume antes de que haxa un fume visíbel. Un sistema doado de instalar no que xa hai empresas traballando, e poden detectar un lume antes de que suba a unha árbore. Este sensor é capaz de distinguir se o fume e dunha cacharela da noite do Sanxoán, dunha churrascada nocturna ou dun conato de incendio.
E se ben é bo saber que hai persoas dispostas a intervir mentres a maioría estamos de vacacións ou tirados á bartola, supoño que a instalación destes aparellos para detectar o mínimo olor a queimado, pode supoñer un grande aforro en material técnico e humano, permitindo chegar ó foco do incendio tan axiña, que cun caldeiro de auga poderíamos solucionar o problema sen acender ningunha sirena.
Francisco Ant. Vudal