“Buck non lía os xornais e non podía saber da maldade
da xente”. Máis ou menos así é como empeza “A chamada do salvaxe”, de Jack
London, toda unha advertencia para introducirnos na serie de calamidades que o
can do xuíz Miller vai pasar despois de ser roubado, vendido, maltratado e
escravizado. As calamidades, que el non podía prever porque non lía os xornais,
serán as que lle dan a razón de ser á súa vida, e por elas será que pon os pés
na terra, ou na neve para ser máis exactos, porque ata o día en que foi
roubado, o can era un privilexiado. Non lía os periódicos nin falta que lle
facía, e non tiña nada de que preocuparse. Mimado polo seu amo, con toda unha
mansión co seu xardín para desfrutar, correr e xogar, sen máis ansia ca agardar
polo xuíz para acompañalo fronte á cheminea cada tarde, alleo a todo o que
pasaba no mundo, ata que houbo de aprendelo pola brava, cando a mansión do xuíz
Miller deixou de ser as anteolleiras que lle limitaban a realidade.
Teño un veciño con quen me cruzo cada mañá camiño do
quiosco, quen me saúda coa manida frase “¿A buscar o mentireiro?”. E logo quedo
pensando se tal alcume para un xornal
non será unha desculpa súa para non perder o tempo lendo o periódico ou
simplemente para quitarlle mérito. E sen embargo, cando cadramos no bar ou
nunha tenda sempre ten argumentos para discutir de todo aquilo do que se fale.
Daquela hei pensar, ¿quen é o mentireiro?. Pois
no momento en que se opina xa se está versionando a noticia. E como moi
ben sabemos, toda noticia redactada ou comentada convértese en opinión co
simple engadido dun adxectivo. Como queira que sexa eu desfruto moito
escoitando os seus argumentos como desfruto lendo un periódico con papel e
lapis.
Non sei se o conto do can Buck se lle poderá aplicar
hoxe en día a ninguén, nin sequera a este veciño meu que ten por mentireiros a
todos os informadores. E se ben certo é que en moitos casos a sobreinformación
crea máis descoñecemento ca coñecemento, tamén o é que toda noticia depende do
redactor que a dea, coas súas filias e fobias. Nada máis acertado que o refrán
aquel de falar da feira segundo nos vaia nela. Á fin, dado que a imparcialidade
é a cousa máis difícil de atopar en calquera ámbito da vida, todos nos
aproximamos ás noticias que nos dan amparados por unha especie de escudo
preventivo contra a tendencia do informante, e aínda así, iso non é desculpa
para permanecer á marxe. Por iso é tan importante a materia de filosofía, para
ensinarlle ós alumnos a ser críticos, a pensar por si mesmos.
De todas formas, ¿valeríalle de moito a Buck ler os
xornais para prever as vindeiras desgracias?. Posiblemente non, aínda que, de
facelo, estas non o collerían tan desprevido . Tantas persoas lían e len as
páxinas de economía dos xornais e non se decataron de que lla metían torcida
coas preferentes, ou que nola metan con calquera desas fake news que sen necesidade de dicir mentira disimulan a verdade
ata facer entender o que non é. E non nos imos queixar agora da falta de
imparcialidade dos mass media, porque
igual que cando un amigo nos conta dos seus conflitos, aínda escoitando a
versión da outra parte, sempre acabamos por darlle máis creto, por mínimo que
este sexa, a aquel que estea en maior sintonía con nós. Pero iso non debe
impedir que deixemos de escoitar ó outro para contrastar a opinión e evitar a
radical defensa ou culpabilidade.
Ningún comentario:
Publicar un comentario