Por Pepe de Rocaforte
O nove de xuño sae Silveira da Mota de Ourense e diríxese en tren a Ribadavia, nun anárquico vagón no que leva por compañeiros dous “Lovelaces de aldea”, unha señora pouco agraciada, con dúas fillas de similar atractivo, e dúas tiples de zarzuela. Compaña esta última que debeu ocupar de tal modo a súa atención que chegou a destino nun tempo que xulgou curtísimo, sen ter feito caso da paisaxe en todo o traxecto. Acción imperdoable, aínda contando co das tiples; porque aquela é, ou era, unha das paisaxes máis fermosas da Galicia interior, asociada á cal gardo algúns bos recordos da miña adolescencia, antes de Unión-Fenosa lle poñer ó río Miño unha muxidora de quilovatios en Castrelo, e antes tamén de o emperador Franqueira ter contaminado as pituitarias dos viaxeiros coa peste incontrolada dos cheiros de prea das súas granxas.
Encontrouse o portugués en Ribadavia cun labirinto de ruelas, terreiros, calellas e canellóns, «todo en punto tan pequeno, que semella unha cidade en miniatura». Unha especie de “Portugal dos Pequenitos”, poderíase dicir, se daquela o doutor Salazar xa tivese argallado a súa construción conimbricense.
De calquera xeito, a capital do Ribeiro non lle chistou moito ó viaxeiro, a pesar da boa ensinanza que sacou da resposta dunha vella que pedía esmola cunha filla de oito ou nove anos. Silveira interesouse por se a rapariga ía á escola, ó que contestou a vella que “sabía por experiencia que para a xente miserable o ler é fonte de amarguras, suxire desexos que nunca poden realizarse e ofrece tentacións ás que é custoso resistir”. Filosófico aserto que, sen dúbida, tivo colaboración do escritor na súa redacción, aínda que supoño que as palabras da vella, quizais non tan floridamente expresadas, querían vir dicindo o mesmo.
En canto ós viños, asevera Silveira da Mota que “teñen boa fama en canto ó sabor, á transparencia, ó aroma e ás calidades estomacais, non faltando quen os prefira ó xenuíno Burdeus”. De calquera modo, e para non faltar á verdade, explica a seguido que, aínda que pouco competente en cuestións enolóxicas, pode xurar que a beberaxe que lle serviron na “insigne pousada” onde pasou a última noite da viaxe, estaba lonxe de merecer calquera especie de loanza.
Só un día botou en Ribadavia o portugués e ó seguinte colleu camiño de Tui, a onde chegou ás once da noite. Alí, logo de cear, deu unha volta pola cidade a se proporcionar o “agradable sobresalto” dun paseo nocturno por unha vila descoñecida.
«A contemplación de vetustos monumentos proporciona útil ensino, pero infunde tristeza e desánimo». Tal foi a conclusión a que chegou o viaxeiro logo de, o día da marcha, visitar a catedral, o pazo episcopal, o convento de San Domingos e algúns outros edificios da antiga cidade. E resolveu daquela seguir camiño pola “aristocrática rúa de Corredera, excelente alameda” onde estaba a fonda en que se hospedara.
Por alí saíu da cidade pola banda do nordeste para descubrir un panorama feiticeiro, como nunca «a fantasía ou a realidade patentizaran outro» ós seus ollos, entre xardíns con lirios, rosas, madreselvas e mirtos, sobreiras, castiñeiros, pinos e nogueiras dispersas polos campos, á beira do miño que se deslizaba sereno entre olmedas e salgueirais. E para facer o momento máis marabilloso, a carón seu pasaron unhas mulleres do pobo cantando en coro un romance dunha melodía «que sería aproveitada con entusiasmo por Beethoven ou Bellini, se calquera destes grandes artistas volvese ó mundo e a puidese oír».
Aquela “estraña trova”, que despois lle foi repetida non sabemos por quen, cantaba a historia dunha fermosa rapariga que lle dá o seu amor a un señor feudal, con que fuxe lonxe da casa paterna, perdida a virtude e a liberdade, e despois dunha longa marcha na que desfalece, a pé detrás do cabalo do seu señor, acaba por parir un fillo del, e daquela o cabaleiro consinte en tomala por esposa.
O día 11 de xuño amenceu sereno e puro. Os sons dos sinos despertaron do benéfico sono ó viaxeiro, que se ergueu para visitar o Seminario, a Misericordia, a ermida de San Telmo, o Hospital, a igrexa de San Francisco, o Asilo dos vellos e o Hospicio das Irmás da Caridade, edificios dos que unicamente lle restou, pasado o tempo, a confusa lembranza de telos visto. Deu un paseo en barca polo Miño e, de volta á hospedaría, tivo a sorte de adquirir a bo prezo unha fermosa curiosidade bibliográfica: o libro sobre as antigüidades de Tui, escrito en castelán por Fr. Prudencio de Sandoval, impreso en Braga en 1610.
E o día 12 finalizaba a excursión do curioso viaxeiro portugués, que no remate do libro se despide saudoso desta terra bendita que cativou a súa admiración e simpatía ó longo da viaxe.
Ningún comentario:
Publicar un comentario