Por
Pepe de Rocaforte
Antón Risco co seu pai, entre dous amigos |
Prometera escribir sobre artistas viaxeiros ourensáns
pensando naquel grupo, “Os Artistiñas”, Quessada, Acisclo, José Luís de Dios,
Casares en certa medida, e algún outro que agora mesmo non me vén á memoria,
formado arredor da figura de don Vicente Risco, pero dándolle voltas ó asunto
decidín tratar doutros artistas tamén ourensáns, autodenominados “Los
Silenciosos”, con algúns dos cales tiven unha certa relación xa moitos anos
despois, nos anos noventa, mentres cos “Artistiñas” non cheguei ter ningunha relación
persoal, a non ser, tamén nos noventa, dun breve trato con Acisclo.
Eran “Los Silenciosos”
Antón Risco, José Ángel Valente, Virxilio Fernández, Julio López Cid e José
Eduardo Valenzuela Ulloa, todos escritores a excepción de Virxilio, pintor.
Mortos a día de hoxe Risco, Valente e Virxilio. Non sei se aínda vivos, desexo
que si, Valenzuela e López Cid, cos cales a última comunicación que tiven foi
na primeira década deste século. Virxilio |
Así como os Artistiñas fixeran famoso “O Volter” do Tucho
da Consolación, o lugar de reunión dos Silenciosos foi outra taberna, “El
Refugio”, sen a mesma resonancia, a pesar do recoñecemento acadado pola maioría
dos compoñentes do grupo. Xente eminentemente viaxeira, deles só Virxilio
regresou a Ourense para alí vivir e morrer. Dos demais, Valenzuela, se vive,
reside en Madrid, Julio López Cid, se tamén vive, en Ferney Voltaire, ó lado de
Xenebra, Antón Risco, despois de se xubilar como profesor da Universidade
Laval, no Quebec, morto cando viña para instalarse na ría de Vigo. José Ángel
Valente tamén regresaría a Ourense, despois de morto, para descansar o resto da
eternidade no cemiterio de San Francisco.
Deste grupo chamoume a atención a súa fixación nun par de
motivos polos cales tamén, anos despois, me interesaría eu. Eran o carballo da
Merteira e a aldea abandonada de Valdoseira, que deu pé a un fermosísimo conto
do Antón, “Ningures”, co cal se cerra o seu libro “Memorias dun emigrante”.
Sobre “Ningures” escribiu tamén un relato Julio López
Cid, co mesmo título, que me enviou, inédito, no ano 2003, coa indicación de
que formaba parte dun libro, “El río”, daquela inédito e hoxe publicado, aínda
que non o puiden ler. E José Eduardo Valenzuela fixo a peza teatral “Por qué se
hundió Amarante”, tamén descoñecida para min. Sobre o carballo da Merteira
escribiu Valente un poema en prosa, “Elegía. El árbol”, dedicado “a Julio,
Antón, Virgilio, Eduardo”, no seu libro “Interior con figuras”.
E aquí, por non me estender excesivamente, paro por hoxe.
Pero sobre o tema volverei máis adiante (salvo imprevistos).
Ningún comentario:
Publicar un comentario