xoves, 19 de outubro de 2023

AIRES AXITADOS NO MUNDO EDITORIAL

Por Pepe de Rocaforte


Ás veces os pensamentos encadéanse de tal xeito que se volvemos ó principio do que empezamos a pensar, ímonos sorprender dos vericuetos por onde descorreu a nosa cabeciña para chegar dun punto “a” a un inesperado punto “z”.

Agora mesmo sorpréndome lembrando como cheguei a ler a Cesare Pavese. Tería arredor de quince anos cando un día, no escaparate da librería “La Región”, vin un libro titulado “La playa”. Naquel tempo ir algunha vez que outra á praia era unha das escasas posibilidades que se me ofrecían para o goce dunha certa felicidade e matinei que a falta de pan bo sería adquirir un libro que falase da praia e que unha crítica que vin no xornal dicía que se trataba dunha boa novela. Así que decidín mercar o libro a cambio de sacrificar durante uns días o desfrute do bocadillo de xamón no tenderete de Benito, no instituto ourensán. (Por certo: o único instituto en toda a provincia. E o tema da novela de Pavese non era o que eu esperaba, ¡válame deus!).

Pero prosigo retrocedendo: Hai cousa de máis ou menos tres semanas un amigo emprestoume un libro titulado “Italo Calvino, una ardilla en Einaudi”. A razón do préstamo era, supoño eu, mostrarme como as gastaban polo mundo adiante os editores (logo porei algunhas mostras para que opinen vostedes). E o tema de arranque foi unha entrevista feita en praza.gal a Alberto Ramos, un autor de quen por desgracia aínda non lin ningún libro (en google vin dous autores co mesmo nome, pero aquí trátase do escritor galego, non o sueco-malagueño).

A razón do préstamo do libro sobre Italo Calvino tiña que ver cunha charla na nosa tertulia habitual, onde ese día cadrounos falar do funcionamento das editoriais galegas, tema sobre o cal non teño formada opinión por carecer de información suficiente. Pero á vista do que me contaron e do que puiden ler nestes días, pareceume que tal vez non viría mal botarlle unha ollada máis informada á cuestión.

De momento puiden ler un para min interesante e sorprendente texto de Suso de Toro, excelente escritor de quen nin pola imaxinación me pasara que puidese ser vítima de mal trato editorial. E tamén me pareceu curiosa a intervención de Inma López Silva, coautora con Dolores Vilavedra dun libro sobre o teatro en Ribadavia, para o cal me pediran hai vinte e tantos anos unha colaboración. Despois de lla enviar non volvín saber máis das coautoras nin de como lle foi ó libro, pero esa é outra cuestión. De López Souto lin algunhas novelas que me gustaron, espero que continúe triunfando. As restantes cousas que vin non me chamaron moito a atención. Polo tanto, como me estou estendendo máis do recomendable, e aínda teño que dar algúns dos textos prometidos sobre obras enviadas á editorial turinesa Eunaidi, cambio de terzo:


 Comentarios de Calvino: A Silvio Micheli: Trateite un pouco mal porque a forza de escribir affuffignato fixeches que se me revolvese o estómago. ¿Que necesidade hai de dicir “nas terras de Francia” en lugar de “en Francia”, ou “o de duro corte” en vez de “o coitelo”? Todo eso é gratuíto, camarada, a min non ma dás con queixo. Pero a novela gustoume ... Faille caso ós que te critican, todos teñen algo de razón. É inútil dicir que non che  importa o que din.

Outro: ¿Por que escribes que “o poboado era un rabaño de casas que se confundía co ceu?” ¿Por que escribes que a moza “emanaba un perfume salvaxe”? ¿Cres aínda nestas cousas? ¿Como é posible? Véñenme ganas de emprendela a hostias contigo ... Non creo que sexa só unha cuestión de estilo, creo que o asunto do relato é falso e que non se pode expresar máis que cunha linguaxe prestada e pobre, vomitada sen reflexionar.

Outro máis: Desentoa moito o capítulo do comisario Kim que razoa sobre o destacamento de preas no que está o mozo. Rómpese o punto de vista do rapaz e o de Kim comisario non está encaixado coa aventura, é unha esixencia  intelectualoide. Ademais, e con frecuencia, o mundo do neno rómpese con evocacións que teñen o aspecto dunha síntese lírica adulta --- e o mozo fai o papel do autor. Non é que a familiaridade do adolescente con mulleres, maldade, guerra, etcétera non teña o ton xusto, o que desentoa é a linguaxe que a expresa...

E outro: A un libro de Franco Venturi: De vez en cando sacas da manga cousas como “montañas que o crepúsculo acende”, “aire resplandecente de luz”, “o templo espeso dos piñeiros”. ¿Quen che ensinou a escribir así? ¿Que libros les? Por que escribes que “o poboado era un rabaño de casas”?

En canto a Pavese, tampouco o turinés andaba con moitas contemplacións: “unha persoa culta vomitaría enriba dun libro así”, di dun autor cuxo nome non cita.

Pero volvamos a Calvino: “Estás cheo de literatura;  non te decatas, pero en todas as frases aparece a literatura, cústache unha enormidade dicir algo en verdade sentido e sincero, aparte a cadencia agora sentimental, agora violenta, que tanto che gusta, pero que é unha fórmula esgotada e parece postiza ... Toma o modelo de Svevo, que o pobre escribía que peor non se pode escribir, pero miraba as cousas cos seus ollos”.

E, por hoxe nada máis, ¡ata outra mellorada!

 

Ningún comentario:

Publicar un comentario