sábado, 10 de xuño de 2023

Entre feiras e mercados

 


Polo xeral cada vila ten a súa feira ou mercado, uns máis senlleiros ou con máis sona ca outros, pero todos con unha finalidade común, a de darlle saída ós produtos locais e de paso atraer xente que, se non merca os grelos de Monfero, pode mercar un chándal de importación chinesa ou tomar os viños nalgunha taberna. O caso é xuntar público, reter os veciños e animar a economía local. Son verdadeiros centros económicos dende a Idade Media, onde se fan tratos e a bulsa (sinónimo de bolsa) sube ou baixa de grosor segundo sexan as transaccións; tanto así que para poder celebrar unha feira tiña que darlle o visto bo a máis alta autoridade, o rei, o bispo ou o gobernador civil. Da importancia das feiras dan conta os pendellos da Agolada, para facilitarlle o establecemento ós feirantes e os aínda hoxe denominados campos da feira.

Pero non só se xuntaban nestes mercados xentes da contorna, senón que tamén viñan de lugares máis afastados, e así como hoxe cruzamos a fronteira para ir ás feiras de Monçao, Valença ou Barcelos, tamén en época medieval, a pesares das liortas entre mouros e cristiáns, tiñan os seus momentos de entendemento releando nos días de feira, tanto así que por aí corre a idea de que o Camiño de Santiago asentouse grazas a aqueles feirantes que percorrían os lugares fronteirizos do río Douro.

O día de feira, ou de mercado, é día de festa, de tapa de polbo ou ración de callos, de escoitar a algún músico de rúa onde antes cantaba un cego, e mercar algún deses recibos da sorte onde antes de buscaba “a sorte do paxariño”. Nas nosas feiras e mercados aínda perdura ese aire medieval de oferta e demanda onde non falta o pícaro charlatán nin o arteiro raposo. Lugar onde artistas como Colmeiro buscaban os seus modelos, as expresións e os xestos da xente.

Algunhas destas feiras e mercados estenden a súa sona máis aló dos límites do país. A ninguén se lle escapa que a famosa Pascua de Padrón dura quince días e xa era famosa no século XVII, que da feira de Santos, en Monterroso, hai datos dende mediados do século XV; e que dicir da san Lucas de Mondoñedo, especializada na compra e venda de gando cabalar dende mediados do século XII.

Pola parte das Mariñas coruñesas puxéronse de moda, aló polos anos setenta e oitenta do pasado século os “feiróns” que acollen na fin de semana (moitos deles pola tarde) telderetes con produtos agrícolas, comestibles, roupas e ferraxería; e en Paiosaco (A Laracha) é norma saudarse preguntando como estivo a feira, que alí se celebra en domingos alternos.

Chegar a un lugar como Noia, un xoves pola mañá, permítenos andar entre postos onde se expón toda a mercadoría que os tendeiros propios e forasteiros sacan á rúa, e practicar o releo, esa especie de poxa que axusta o prezo segundo a necesidade e a picardía de cada quen. Lembremos aquel fermoso artigo que Murguía publicou en 1874 baixo o título de El mercado de granos de Noya, retratando poeticamente o que eran os mercados e feiras galegas no seu tempo. Nada moi distinto do que son hoxe en día. 

Francisco Ant. Vidal

Este artigo foi publicado na sección Lingua Proletaria, na edición de Barbanza de La Voz de Galicia).  



Ningún comentario:

Publicar un comentario