LIBROS E TÍTULOS

Por Pepe de Rocaforte

Deixando de lado críticas e recensións favorables, recomendacións de amigos, e similares, ¿que nos atrae á hora de animarnos a ler un libro descoñecido? Falabamos deso o outro día uns amigos, sen acabar de nos definir por un motivo determinado.

Pero para min non cabe dúbida: diante dun libro do cal carezo de referencias, tanto del como do autor, o maior atractivo está no título. Sen desbotar o aditamento dunha portada suxerente e, en moita menor medida, as informacións, pouco fiables, nas que aquí se lle deu por chamar lapelas en tradución rápida do castelán solapas en lugar de, por exemplo, a denominación portuguesa de orellas.

Os títulos relacionados co mar teñen para min un aliciente especial, desde “O mar, o mar” a “El mismo mar de todos los veranos” ou “Helena o el mar del verano”, por citar tres textos que me veñen agora á memoria. A primeira vez que me fixei no nome de Cesare Pavese, para min daquela un descoñecido total, foi ver no escaparate dunha librería unha novela súa titulada “A praia” alá polos anos sesenta do século pasado.

Xa na época do bacharelato me atraían particularmente os títulos coa palabra “cereixas”. “O xardín das cerdeiras”, de Chejov, ou “Las cerezas del cementerio”, de Gabriel Miró, son os que agora máis recordo. Posteriormente chamaríanme a atención “Tiempo de cerezas”, de Montserrat Roig ou “As cereixas”, de Manoel Riveiro Loureiro.

Trato de imaxinar as razóns desta atracción e supóñoas debidas en boa parte á relación cunha determinada época do ano: a chegada do verao. Era cando empezaban a madurar as cereixas, cando remataba o curso e se iniciaban as vacacións, o tempo de ir á praia (velaí a conexión entre “cereixas”, “mar” e “praia”). Cando os días se presentaban gozosos e con tempo libre tamén para ler eses libros cun engado especial nos seus títulos.

Logo, é natural, algúns gustaríanme máis e outros menos. Dun autor de quen me atraía particularmente o lirismo da súa prosa en novelas como “Nuestro Padre San Daniel” e “El obispo leproso”, ou “Años y leguas”, decepcionaríame “Las cerezas del cementerio” a pesar do título. Como tamén me decepcionaría en parte “As cereixas”, de Manolo Riveiro, que prolongou, na miña opinión con pouca fortuna, un relato tan fermoso como o que abre e lle dá título á novela. Pero eso son cousas que pasan a veces.

Agora cando estou a voltas con estas liñas, infórmanme dunha reste de títulos coa palabra “cereixas”, nada menos que quince, dos que carezo doutra información. Deles resúltanme atractivos “Un sombreiro cheo de cereixas”, de Oriana Fallaci, e “Corazón de cereixa”, de Cathy Cassidy. Non me dan en cambio boa espiña “Llegó el tiempo de las cerezas”, de Nativel Preciado, ou “Hasta los cuervos picotean las cerezas”, de José Manuel Prado Antúnez.

Pero para finalizar esta páxina quero lembrar “O sabor das cereixas”, unha fermosísima película iraní, Palma de Ouro no Festival de Cannes de 1997, que merece a pena ser vista máis dunha vez.