sábado, 14 de novembro de 2020

Retratos roubados

      
     
 


   

“Que fas? Eu cobro polo que mostro”, increpou un tipo vestido de xograr que tocaba unha guitarra con catro cordas a un mozo que, sentado nun dos bancos da beirarrúa, miraba para el e debuxaba. Poñámonos no caso, que diría calquera de nós se nos atopásemos con alguén que non fai máis ca mirarnos mentres traza co seu lapis as nosas faccións e contornos sen pedir permiso? Que pensamos cando simplemente sentimos sobre nós a mirada atenta e escudriñadora de quen sexa? E non digamos se unha cámara nos apunta.

     Para retratar a alguén é imprescindíbel pedirlle permiso. O problema é que en canto cho dan a pose e a expresión xa non van ser as mesmas, razón pola que sempre foi máis artístico disparar a foto a traizón, sen previo aviso, coma quen pega un tiro contra a intimidade. Poderíase facer de costas, pero levamos tan metido o de que a cara é o espello da alma que a caluga non ten o mesmo interese.

     A imaxe propia  é un patrimonio que non se cede doadamente, pero o seu uso por persoas alleas e incluso o roubo da mesma fíxose tan común que xa se deixa por imposíbel. Unha veces non lles damos importancia e outras resignámonos. Pero tamén, tantas veces, canto estamos en plena concentración fotográfica aparece o intruso que se mete en foco sen permiso. Cantas veces nas nosas instantáneas turísticas non aparece alguén alleo? Neste caso a intromisión non é do retratista senón do retratado que entrou dentro do campo escénico para vetar a foto.

     Acúsome (non ía ser menos) de ser un dos moitos que houbo de acometer algún tipo de roubo fotográfico agochando a cámara, agardando o paso do personaxe por diante do obxectivo, disimulando como se lle estivese sacando a foto a un acompañante ou disparando sen mirar polo visor. Outras veces foi obrigado renunciar, como fixo o debuxante daquel titiriteiro vestido de xograr, quen para evitar a discusión gardou o caderno e marchou deixando ó artista voz en grito, protestando tan airado e enfadado que uns transeúntes aproveitaron para inmortalizalo en fotos e vídeos que por aí andan en todos os telemóbiles da comunidade.

    Hai situacións que nos invitan a converternos en “paparazzi”, cando imos cámara en riste e xorde de onde non se sabe a foto da nosa vida ou a escena irrepetíbel.

Tampouco sería a primeira vez que despois de retratar a unhas máscaras me obrigasen a pagar unha convidada. Ou aquel zapateiro que non me deu permiso e retrateino agochándome detrás dun amigo, obrigándonos a saír por patas en canto sonou o clic e a estancia se iluminou co flash. É o prezo dunha boa foto.

Quen non vai ter problemas deste tipo é a artista británica Helen Bur, que vai polo mundo representando en murais aquilo que lle afecta á sociedade, a realidade social do lugar onde escolleu unha parede para expresarse por medio do que damos en chamar a arte urbana, ou street art. E digo que non vai ter problema porque ultimamente decidiu retratar á xente de costas. Toma apuntes nunha cafetaría ou nun parque e logo pasa eses debuxos ós seus murais, polo que non sería raro que nalgún deles, se estivemos preto do lugar por onde ela andaba, nos recoñezamos retratados nun muro, pero de costas e sen dereitos de imaxe.

(Este artigo foi publicado na sección Lingua Proletaria, na edición de Barbanza de La Voz de Galicia).

 

 

Ningún comentario:

Publicar un comentario