Crónicas desde o Outro Mundo (96)

 

                     Antigas familias galegas… repetidas

O Curmán de Undochán

 

O oriental Santiago Vázquez (1787)

   

            Sentado que antigos somos todos, desque descemos dos primeiros bípedos humanos africanos, queremos neste caso referirnos a familias que, desde antigo, teñen presenza importante, para ben ou mesmo para mal, na sociedade uruguaiana cando de orixe galega. E xogaremos cunha ducia, a partir dun apelido que se repite en núcleos familiares en absoluto emparentados (dándose isto, claro é, con varios outros clans de destaque non galegos, tales os dos Herrera andaluces e os De Herrera canarios), nun período, digamos, fundacional da República, que vai desde 1771 a 1840.

            Naquel 1771 casan aquí Ana Hernández e Juan de Castro, natural de Bastavales (actual concello de Brión), quen foron pais do patriota Mateo de C., abós do Xral. Enrique C. e bisabós de Juan José C. (Crón. 9). Terá que pasar case medio século (1819) para que se unan en matrimonio a orientala Ma. Genoveva de Castro co seu curmán Agustín de Castro, nativo de Lestrove-Dodro, tronco dunha importante prole, tales, entre outros, seus fillos Carlos, Agustín, Juan Pedro e Prudencia, que deron orixe a extensa xinea entre a cal os Castro Caravia e os Capurro C. (Cróns., 6, 28, 29, 71, 73).

O vicario José Benito Lamas (1787)

            En 1775 o coruñés de berce Manuel Vázquez contrae matrimonio con Josefa Pagola e serán ancestros dos Vásquez (sic) Acevedo e Acevedo Vásquez, e máis dos Vásquez  Varela, ramo de intelecutuáis de primeira liña. (Cróns. 6, 29, 61). Cinco anos máis tarde, Juan Vázquez, de Camporredondo-Ribadavia, únese aquí coa sadense Rosa Feijoo, e serán pais do constituyente Santiago Vázquez e abós de Adolfo Rodríguez V. Clan galego por ambas partes. (Cróns. 9, 28, 88). Outro Vázquez, Andrés, de Curtis, casará en 1790 con Inés Ledesma, enxendrando a outro constituyente de 1830 José V. Ledesma, e serán abós de Prudencio Vázquez y Vega. (Crón. 88).

o oriental Juan Benito Blanco (1789)

            Lamas floreceron ata hoxe duas familias principáis (como os Herrera, de opostas opcións políticas). Domingo Antonio Lamas, de Redondela, casa aquí (1783) coa sua paisana ferrolá Francisca Regueira, a formaren outro núcleo familiar galego cen por cen. Serán pais dos patriotas da primeira hora José Benito (crego, Crón. 80) e Luis, tamén coautor da primeira Constitución, e pai do patricio Andrés Lamas Alfonsín. Todos pertencentes ao hexemónico Partido Colorado. En troque, deron orixe a unha familia do Partido Blanco  Benito Lorenzo Lamas, natural de Reigosa-A Pastoriza, que casou (1801) con Tiburcia Palomeque, sendo pais do Xral. Diego L. e abós do Cnel. Diego L. e de seu irmán Alfonso Lamas Delgado.

  Pedro José Díaz, de Leiro-Miño, casa aquí (1789) con María Jordán (nada na Coruña) e procrean ata hoxe unha familia da que destacamos a seu neto Teófilo E. Díaz. (Crón. 58). Pola contra, Antonio Díaz (da Coruña-capital) casa (1823) con Dionisia Gómez, e serán pais dun segundo Antonio D. (fillo) e abós de Eduardo Acevedo Díaz (Crón. 93).

  O coruñés Antonio Díaz (1789)

 

            Monteros temos a catro galegos, dos que destacamos a: Juan Montero Montojo, de Ourol-Ortigueira, que casa aquí (1800) con Ana Rodríguez e son ancestros dos Montero Bustamente. En tanto Antonio Montero, da Graña-Ferrol, casaba, 17 anos máis tarde, con Matilde Raña e terán importante descendencia. (Crón. 29).

            Quen siga estas páxinas verá que de varios destes galegos temos tratado dunha ou doutra maneira... sempre contando co Tío Google para ampliar datos: moito matrimonio para mín, dime, algo amolado, o solteirón de meu curmán Un. Que me perdoe... non volverá a acontecer, como dixo o outro de cuxo nome non me quero lembrar...

 

Reflexión extemporánea: Malia na España se chame “tacita de plata” a Cádiz, alguén púxolle igual apelativo a esta capital sulamericana, coa variante autóctona de “tacita del Plata”, segundo a canción que di “ Montevideo,/ bella tacita del Plata/ bajo tu cielo de estrellas/ se vive y se sueña/y todo es amor”. (“Mi Montevideo”, tango-candombe de Romeo Gavioli, 1913-1957).