DE RABÉ DE LAS CALZADAS A CASTROJERIZ
Por Pepe de Rocaforte
30 de maio – Iniciamos a etapa de Castrojeriz coa primeira luz do día, e eso que hoxe non tivemos franceses para nos despertar. A forza do costume, que se nos vai impoñendo. Á saída de Rabé pasamos pola beira dun cemiterio cunha desas fúnebres sentencias en verso enriba do portal que lamento non ter recollido, porque xa me esqueceu, e eso que a fun repetindo mentalmente un anaco de camiño, á espera de ter máis luz para anotala, o que logo non fixen. Tomarei nota outra vez que pase por alí.
Por un carreiro fermoso, deserto, silencioso, entre campos cheos de verdor primaveral, decátome de vir sendo perseguido e vixiado desde hai varias etapas por un paspallás que canta burlón, unhas veces á miña dereita, outras á miña esquerda, para me facer saber que non podo escapar da súa vixilancia. Vai fresquiño, a verea corre entre searas de trigo verde que un vento maino domea coma se alguén lle pasase unha man suave polo lombo a un can deitado ós seus pés. Non hai outro ruído no mundo, nin se ve unha alma en canto abarca a ollada.
Baixamos a Hornillos del Camino e cando atravesamos a característica rúa alongada que é a arteria principal do lugar vemos algúns camiñantes, mochila ó lombo, con cara de sono aínda, que deben saír do albergue da localidade. Deixámolos atrás e volvémonos ver envoltos na soidade dos campos verdes onde de vez en cando soa o canto dun paxaro.
Despois de deixar á esquerda un desvío coa indicación de que a cousa de cen metros está o albergue de Sambol (do cal logo nos falarían como cousa curiosa, seica rexentado por un galego: tranquilo, pequeniño e non sei se sen luz ou sen auga corrente. Ou sen as dúas cousas), iniciamos unha subida que nos vai aproximar a Hontanas, invisible no horizonte, na aba contraria do monte. Por aquí xa empezamos a encontrar máis peregrinos diante nosa, deses que se erguen antes de se deitar, logo de armar un alboroto de tres pares de estalos, deses mesmos, xa o veño contando a miúdo, que fan despertar contra a súa vontade a todo o mundo no albergue. Deben ser franceses que pasaron a noite en Hornillos del Camino, aínda que tamén vemos algúns brasileiros, xente que non lle vai á zaga neso de madrugar.
O bar de Hontanas aínda está pechado; pero no albergue hai unha máquina expendedora de bebidas para a cal non teño moedas. Neste albergue, unha casa antiga restaurada, dixéronnos Pepe e Benito que querían finalizar a etapa de hoxe, porque Benito quedou marabillado do sitio cando fixo o camiño uns anos atrás.
Eu busco alguén que me descambie mil pesetas e despois de me fartar de lle pedir cambio a canto can e gato vexo, un home déixame un par de moedas de cen pesetas. É da Coruña, pero hai moitos anos que falta de alá; seica vivía na avenida de Fisterra, “ó lado da praza de touros”. ¡Xa choveu desde que non hai praza! Non volvería ver ó paisano e non lle puiden devolver o diñeiro emprestado para Inma e mais eu tomar os cafés. Eso si, non me esquezo de que llo debo, aínda sen saber nin como se chama.
Cando levamos un anaquiño de repouso, quitadas as botas, á porta do albergue, avísanos unha paisana que acaban de abrir o bar, xa volveu o seu propietario de facer a compra diaria en Castrojeriz. Imos alá entón para tomar un novo café con leite con algo sólido e, dentro desta aldeíña deixada da man de Deus, introducímonos no local máis cutre e porco de cantos vimos e veremos en todo o camiño. As mesas están decoradas con marcas viñosas de cus de vaso de todas as cores e idades. Nos bancos fican rexistradas as cueiras dos siareiros, e con elas o po que o dono do local nunca limpou. Unha cheminea ó fondo desta cova ou garito sen luz serve como depósito de lixo, latas, restos de cartóns de embalaxe, plásticos, etc. O fulano que rexenta o bar, gordo, baixote, mal encarado, prepáranos o café e mentres a cafeteira pinga, cunha man simula lavar un par de vasos así coma quen cumpre un ritual inútil, para despois servirnos neles. O lavado consiste en abrir unha billa e, máis que enxaugar, darlle unha rápida pasada ó vaso polo chorro da auga, sacudilo para que escorra e, sen secalo, listo para usar. E aínda menos mal que non os secou, porque outros compañeiros que pasaron máis tarde e quedaron alí a xantar comentáronnos que o pano con que secaba os pratos nos que lle serviu a comida deixoullos máis cheos de roña que se non os tivese lavado.
Deixamos este antro para proseguir camiño e a fermosura da paisaxe axiña nos fai esquecer do mísero café de Hontanas. Despois dun tramo por un carreiro entre verdes campos, axiña chegaremos a unha estrada, cousa de dous ou tres quilómetros máis adiante. Pero por ela non pasan coches, todo o máis un cada tres cuartos de hora, e está sombreada por unha fileira de árbores que fan máis grato o camiño. Para máis luxo chegamos a unha volta un tanto esquinada onde pasamos por debaixo de dous arcos oxivais, restos do convento de San Antón, que me dan a impresión de formar parte dun cadro de Claudio de Lorena.
Castrojeriz aparece de pronto acolá adiante, a vila abrazada ó conspicuo castro que lle dá nome, nun lateral do cal se erguen as ruínas dun castelo que, segundo nos conta un home con quen paramos a falar, xa estaba aí antes de que existise a propia vila. Ó chegarmos ó albergue, aínda pechado, atopámonos co matrimonio de Mondragón que nos adiantara en Viana. Xa se sabe: Jose Mari e Marichu, a xigantona vasca. Risas, abrazos, que alegría, e imos xantar xuntos, antes de abrir o albergue.
Mentres xantamos, Jose Mari e Marichu, maiormente ela, infórmannos dalgunhas particularidades. Xa son veteranos do camiño -con esta lévano facendo tres veces- e dispoñen de canta información complementaria precisemos sobre o taberneiro de Hontanas, quen disque hai cousa de dous ou tres anos intentou violar a unha peregrina brasileira. Ó cabo seica a agresión acabou sen castigo, porque a muller non o quixo denunciar; o único que quería a malpocada era marchar daquel lugar, deixar canto antes o camiño e regresar á súa terra.
Todo esto faime pensar naquel dito de a fodenda non ten enmenda, porque xa na época medieval as mulleres que ousaban facer a peregrinación ían expostas a semellantes perigos, como reflexa o romanceiro: preso vai o conde, preso, / preso vai a bon recado; / non vai preso por ladrón / nin por home ter matado, / mais por violar doncela / que viña de Sant Iago: / non bastou durmir con ela / senón dala ao seu criado...
Non é de estrañar polo tanto que Naoba, a brasileira mulata e guapiña que veu canda nós ata Nájera, onde nos deixou atrás, formase sociedade con Manolo Tórtola, o que nos acompañara a denunciar ós hospitaleiros belgas no concello de Los Arcos. Naoba pediulle a Manolo que lle permitise ir canda el, porque seica notaba uns certos intentos de acoso que, acompañada por un home respectable coma este bo valenciano, podería evitar mellor.
Marichu cóntanos que van os dous, valenciano e brasileira, camiñando unha etapa por diante nosa. Seica esta noite pasada non quixeron durmir en Hornillos del Camino canda eles e proseguiran precisamente ata aquí a Castrojeriz, porque Manolo parece ter présa por rematar pronto o camiño e volver á casa.
Ningún comentario:
Publicar un comentario