Foi unha noite de san Xoán cando unha serea se converteu en muller. Ata ese día a pesares de ter relación de parella co cabaleiro que a atopou na mallante, nunha das praias polas que el andaba, e a pesar de ter un fillo en común, seguía considerándoa unha estraña. Era doce, amable e guapa, pero non falaba e sen palabras non hai unha boa relación de parella. A comunicación entre eles só era por instinto, e iso por si só non aporta un verdadeiro afecto. Máis esa noite solsticial, cando o cabaleiro que acababa de ser pai, quixo saltar co neno sobre a fogueira, para “libralo de todo mal”, a muller, pensando que ía caer no lume botouse desesperada ó rescate pronunciando unha soa palabra: ¡Fillo!. E tan impresionado quedou aquel cabaleiro, que a serea pasou a ser, desde aquela, o sostén do seu brasón.
Lembramos esta lenda, porque é a primeira que nos fala dun ser que saído do mar foi quen de falar, pero non é o único. Xa sabemos que as baleas e os arroaces poden comunicarse emitindo sons, sen embargo os peixes semellaban, ata agora, ser os únicos animais mudos da natureza.
Con todo, hai que aclarar que os sistemas de comunicación nunca estiveron limitados á voz. Tanto as persoas como os animais tamén sinalan, bailan, miran ou moven o corpo para amosar o seu gozo, odio ou medo, e todas son formas de comunicar que non só varían segundo os individuos e os pobos, senón tamén entre os animais. Con certas danzas as abellas indican onde están as flores que desexan e os cans marcan o seu territorio soltando pequenas miccións en cada esquina. As aves cantan e danzan para namorar ás súas parellas e os cervos danse trucadas para demostrar ante un auditorio feminino quen é o máis macho de todos.
Pero a quen nunca lle escoitamos dicir unha palabra foi ós peixes e iso a pesares de que na auga o son corre máis rápido ca no aire. Non os escoitamos pero sen embargo, como nos acaban de descubrir uns investigadores mariños, americanos e australianos, tamén falan. Sábese que se comunican coa voz porque a electrónica permite deseñar aparellos que captan eses sons que pouco máis son ca monosílabos mal articulados cos que mandarse recados dicindo onde están, se buscan parella ou onde hai comida para compartir. Nós non os oímos, pero entre eles enténdense, e iso é algo que xa Aristóteles expuxera hai máis de dous mil anos sen poder demostralo. O que si non creo eu nin ningún dos compañeiros de parladoiro, é que sexan capaces de contar algunha das súas aventuras, como se libraron dun trasmallo ou como abocaron a carnada sen morder o anzol. Pero a todo se chegará. Se lembrades a película “Na busca do lume” de Jean-Jacques Annaud, tamén aqueles primeiros homes que a duras penas sabían dicir pouco máis dunha ducia de palabras, contaban as súas aventuras con acenos e sons guturais, e mirade a onde chegamos.
E unha vez que sabemos isto, ¿cal vai ser o seguinte paso? ¿Teremos dentro duns anos, nas tendas de efectos navais, tradutores da linguaxe ictiolóxica, cos que un pescador lle pode falar ó peixe e convencelo para que morda no seu anzol?.
Ningún comentario:
Publicar un comentario