Non é a primeira vez que atopo nalgunha lectura unha referencia á aurora boreal como anunciadora dunha vindeira catástrofe. Esta vez foi lendo a Annie Ernoux no seu libro Os anos, onde conta como esa rareza luminescente anunciou no noroeste francés a chegada da Segunda Guerra Mundial; e se me chama a atención é por lembrar cando miña avoa nos falaba de ter visto a aurora boreal na miña vila e como algún veciño vaticinou que ía haber unha guerra. E hóuboa.
Ese prognóstico de Annie Ernoux foi feito en latitudes bastante apartadas do Círculo Polar, moi baixas e polo tanto onde só se pode ver este fenómeno en moi raras ocasións. Outra cousa sería se esa predición fose feita un pouco máis ó norte, onde son moito máis habituais, pois en tal caso países tan pacíficos como Islandia, Canadá, Suecia ou Noruega pasarían a vida guerreando.
Como todos os prognósticos, sempre buscamos un porqué, unha razón para que tan extraordinario feito de ver o ceo aceso, derramando unha fosforescencia inaudita, fose motivo de prevención desde antes de que se soubese que o sol expulsa masa en forma de erupcións cargadas de partículas que interaccionan co campo magnético da terra dando lugar a esas formas lumínicas que, ademais de vistosas, teñen un efecto pernicioso sobre os sistemas electrónicos de que tanto dependemos a día de hoxe, tanto así que fóra do campo magnético terrestre, que dalgún xeito sirve de escudo protector, os satélites sofren as consecuencias desas tormentas solares, con máis frecuencia do que pensamos.
Daquela, na novela Os anos ou na lembranza da miña avoa, non había satélites cuxas avarías puidesen producir calquera tipo de caos, pero o presaxio era temible, tanto como o pode ser calquera fenómeno que non teña unha explicación comprensible en latitudes tan pouco habituais como é a nosa ou pode ser Francia, onde a imaxinación supersticiosa axiña o identificaba como un mal por vir. E de feito, tense comprobado que as grandes tormentas solares inflúen no clima producindo un desequilibrio entre os días de chuvia e sol, ata o punto de provocar anos de malas colleitas e con elas fames e crises migratorias. E dende sempre, unha das causas principais das guerras, foi a necesidade de conseguir alimentos.
O certo é que guerras e pelexas non faltan dende que o mundo é mundo. Sen embargo, nas rexións próximas ós polos, onde as auroras son moito máis frecuentes, a imaxinación non as asociaba con tan perniciosos desastres, senón con motivos, se bens fantásticos, tamén moito máis doados de levar, unhas veces cos escintileos dos escudos das valquirias e outras con un mítico raposo que desprende chispas co seu rabo. Para os escandinavos era un sinal de boa e farturenta pesca, ou, na opinións dalgunhas tribos de esquimós son debidas á luz que desprenden os finados camiñando polos sendeiros do Máis Alá. Algo máis abaixo a cousa comezaba a complicarse, e se ben para os escoceses eran debidas ás chispas que saltaban nunha suposta guerra celeste, xa máis ó sur, dende a Idade Media, era un celestial aviso de vindeiras catástrofes.
Pódese dicir que dalgún xeito, os nosos devanceiros, sen coñecer os futuros sistemas de comunicación, xa nos viñan previndo contra os seus perniciosos efectos.
Francisco Ant. Vidal
Ningún comentario:
Publicar un comentario