Pequeniñas e revoltosas, di das moscas Antonio Machado, sempre presentes en todos os actos da súa e da nosa vida, motivo de despiste, de fastío e ata de peste. A mosca e o seu parente o abellón interrompen as sestas, amolan os xantares familiares e convertéronse en protagonistas dos diarios dende as primeiras calores de maio, obrigando a manter fiestras e portas pechadas para que non nos invadan, como pasou en O Val, en Narón, onde duns anos a esta parte viñeron a converterse en asiduas invasoras da paz doméstica, vestindo de negro froiteiras e paredes.
Con elas sempre temos un vínculo de paciente resignación, armados de pa matamoscas mentres adurmiñamos fronte ó televisor, sen decatarnos de que por cada unha que se elimina aparece outra para ocupar o seu sitio. O escritor Vallejo Nájera, evócaas como premonición do encordio que don Pepe (Botella), o irmán de Napoleón, vai sufrir tras cruzar a fronteira para tomar posesión da coroa de España, un fastío contra o que non poden todos os enxeños habidos, como o de ter un criado papamoscas durante o ingrato ágape que lle serven. Contra elas nada se pode, e inventos non faltaron, dende aquela cinta pegañenta que colgaba dos teitos ata o prato con mel de que nos fala a escritora Lucia Berlin, que se pon nunha esquina do comedor para arredalas da mesa e dos comensais, sen faltar a herba do manxarico ou alfábega que se ten por un repelente natural e florece nas nosas casas á hora do xantar con relativo éxito.
Contra elas non pode nin o mesmísimo san Narciso quen no século XIII expulsou a todo un exército de franceses apurrándolles un enxame de moscas. Gústenos ou non, con elas convivimos dende antigo e pola súa teimuda presenza unhas veces consideráronse para ben e outras non tanto. O amigo Xulio dime que en Exipto, os magos invocaban ás divindades facendo referencia a elas “penetro no teu corpo como unha mosca na casa”. Aparecían como símbolo de valentía e tenacidade entre os súbditos do faraón, precisamente pola dificultade para espantalas, e por iso se lle outorgaba unha mosca de ouro a aquel soldado que demostrase arrogancia e teimosía no combate, ou máis ben ó xeneral que tiña chaqueta para colgar a medalla.
Entre nós, o abellón, parente da mosca, co seu monótono zoar foi motivo de broma nos velorios da nosa terra, segundo nos deixou versificado Alfredo Brañas, un xogo macabro que os etnógrafos modernos xa non poden comprobar en ningures, onde os asistentes fungaban arredor do cadaleito como abellóns enfastiando ós seres malignos que quixesen roubar a alma do finado.
Don Eladio Rodríguez recolle a estendida crenza de que as meigas máis perversas entran nas casas convertidas en moscas ou moscóns para molestar e facerlle xurar en arameo ós pacientes moradores ou para alterar ós animais nas súas cortes, e aínda a maiores asegurábase entre a veciñanza que na noite de san Xoán, en reunión co pérfido castrón, as bruxas programan por ver cal delas gañaba máis afecto do cornudo, repartíndose o número de moscas que cada unha había de meter en cada casa. E como son irmáns do abellón que nos rouba a paciencia, por aquilo de non perder a rima o refraneiro compáraos cos ladróns: quen mata a un abellón ten cen anos de perdón.
Francisco Ant. Vidal
Ningún comentario:
Publicar un comentario