Por Pepe de Rocaforte
Nestes días pasados
observei algo así como o renacer de tempos vellos, cando vendedores e
compradores ambulantes percorrían as rúas de vilas e cidades ofrecendo as súas
mercancías.
O primeiro que me
transportou ó pasado non era nin vendedor nin comprador. Poderíase asimilar ó
xénero dos músicos de rúa, pero tampouco é o mesmo. Fíxome recordar ós “xitanos
da cabra”. Xa saberán vostedes: aqueles que viñan provistos dunha esqueira pola
cal facían subir á cabuxa, animada polas poderosas notas dunha trompeta. O
animal ascendía ó alto da esqueira, en cuxo último chanzo estaba situado un
cilindro, de algo menos de dez centímetros de diámetro, sobre o cal acomodaba
os seus pezuños para dar unhas voltas arredor de si ó compás da música do
trompetista.
No caso actual o músico
viña só, sen cabra, co instrumento de vento nunha man mentres coa outra
manexaba un teclado sobre un remolque de bicicleta. Cando o empecei a oír
interpretaba o archi-escoitado “Noite de paz”, a pesar de estarmos xa no cabo
da primeira semana do ano novo. Unha peza, ademais, que non pertencía ó
repertorio habitual dos “xitanos da cabra”. Pero logo despachouse cun viril “En
er mundo”, que me puxo as neuronas en plan saudoso. Asomeime á xanela para
observar que en ningún dos edificios á miña vista aparecía nin o primeiro
curioso, polo cal o trompetista non puido ver monetariamente recompensada a súa
actuación, como anos atrás sucedía, con algún que outro veciño ou veciña
guindándolle á rúa uns patacóns ou mesmo nalgún canso unha dourada peseta.
Despois do músico, pero
non no mesmo día, encheu a rúa o son poderoso dun altofalante, instalado no
alto dun furgón (velaí o paso á modernidade), anunciando a ganga duns sacos de
non sei cantos quilos de patacas de Coristanco a un prezo tentador. E este si
que me fixo lembrar inmediatamente ós vendedores da miña infancia, desde o que
traía mel da Alcarria, ou o afiador e paragüeiro, á vendedora de castañas que
interpretaba o seu fermosísimo “¿Quen quere castañas? Ala que van
fervendo...”, ou ó churreiro que na miña
vila natal pasaba pola rúa ofrecendo os churros quentes, que substituira o carriño
dos xeados do verao.
Todo esto lévame á lembrar
un libro da vietnamita Kim Thúy, “Ru”, onde fala das vendedoras con dous cestos
ás costas nos extremos dunha longa vara de bambú. Nun deles transportaban
varios tipos de sopa, cunhas ascuas de carbón para mantela quente, e no outro
os boles, os pauciños, os fideos e os condimentos. Cada unha anunciaba o seu
produto cunha melodía particular.
A música daqueles pregóns,
di Kim Thúy, “procedía da voz, do ritmo e do corazón de cada cal […] a
musicalidade daquelas melodías non anotadas podía levantar o pano da bruma,
atravesar as xanelas e os mosquiteiros para irnos despertar docemente coma un
arrolo matutino”. Algo parecido ó da nosa castañeira do musical “Ala que van
fervendo”. O que nos vén dicir que, a pesar de exotismos e distancias, en tódalas
partes facemos, ou fixemos, talmente o mesmo, como hai anos nos descubriu
Frazer na súa “Rama Dourada”.
Ningún comentario:
Publicar un comentario