sábado, 10 de xullo de 2021

A largueza da memoria

           

  

Di Xulio que hai distintas formas de megalomanía, uns porque xa son grandes en por si e outros porque queren selo, uns contratando biógrafos que os estiren e outros repartindo estatuas e placas por rúas e corredoiras. O asunto é permanecer na memoria dos vivos canto máis tempo mellor, porque se ben todo acaba por morrer sempre procuramos alongar a nosa presencia o máis posible, ata que os netos se esquezan de levar flores ó camposanto, cando os descendentes xa non saiban quen era ese ocupante do nicho e ha de deixarlle sitio a posteriores xeracións. E todos coñecemos a historia dalgún finado que volveu do outro mundo para renovar a memoria dos esquecedizos.

Ó lado de quen se retrata con armiño e cabalo, hai quen borra fotos e quen inventa historias máis ou menos noveladas para denigrar ó contrincante e enxalzarse el baixo esa premisa de “ti fala que algo queda”.

Xa sexan murmurios de rueiro ou letra impresa, as mentiras máis grandes que soportamos son os libros de memorias, as biografías e os panexíricos de homenaxe. E non porque non conten a verdade, senón porque agochan unha boa parte dela. Imaxinamos o mal que o pasaron os cristiáns segundo as haxiografías que os devotos monxes medievais nos ofreceron e o malos que eran todos os outros, e ó cabo dos anos viñemos saber que nin todos os santos están no ceo nin todos os outros no inferno. E todo isto grazas a que quen plasmou as súas vidas esqueceuse de contar algo, a que algún outro escribiu sen tanta afección e apego ou que non lle queimaron os escritos. Moitos dos textos de historia teñen ese valor engadido de ser un compendio de adiviñas para historiadores escépticos.

E así como a historia está chea de pintores de cámara e choronas de velorio, aquí mesmo e na actualidade, sen saír deste pel de touro que nos soporta, todos os dirixentes tiveron a alguén que se esmerou en adornar a súa biografía. Vítimas, todos eles, desa especie de medo ó anonimato despois de pechada a tapa do cadaleito.

Lembraba isto Xulio falando do seu medio homónimo Xulio César, de quen os seus sucesores se encargaron de eternizalo como un xeneral vitorioso, un amante vigoroso e un alma traizoada polas forzas do mal, incluso loando a destrución da República que el executou erixíndose en Ditador perpetuo. O malo é que o seu exemplo deulle pé a moitos outros dirixentes ó largo da historia para entrar no senado polas boas e argallar un trono vitalicio polas malas.


Tan exemplar foi César que, moitos séculos máis tarde, Luís Napoleón, sobriño neto do outro Napoleón, tamén accedeu a gobernar a República francesa por medios lexítimos, pero na volta de catro anos, tras convencer a uns e outros de que só el era quen defendía a democracia, deu un golpe de estado e converteuse no emperador Napoleón III. E por se alguén dubidaba do seu ben facer, tamén escribiu a súa particular historia de Xulio César, que dalgún xeito lle servía para xustificarse, mentres presumía do seu amor patrio. E por se o papel podrecía cos anos, aínda mandou erixir unha monumental estatua dedicada ó heroe galo Vercingetorix, que se pode ver en Alise-Sainte-Reine, cun enorme parecido ó propio emperador en sólido e imperecedoiro bronce.

(Este artigo foi publicado na sección Lingua Proletaria, na edición de Barbanza de La Voz de Galicia).

 

 

Ningún comentario:

Publicar un comentario