ARTURO BALTAR

Por Pepe de Rocaforte

  

Infórmame un amigo do falecemento de Arturo Baltar, sucedido xa o pasado 18 de decembro. O aburrimento que me causa a lectura de xornais é culpable de me chegaren con tanto retraso as noticias, aínda que habitualmente tampouco é tanta a perda que tal retraso me ocasiona. Neste caso, por exemplo, o artista ourensán tivo para min preto dun mes máis de vida, pouca cousa para un home multicentenario coma el, pero algo é algo.

     Non recordo ter visto nunca  a Arturo Baltar. O seu aspecto físico érame descoñecido (1), aínda que a voltas coa memoria creo lembrarme de ver unha foto súa en “La Región” hai xa moitísimo tempo, ilustrando unha entrevista na que confesaba ter cincocentos anos, situando a data do seu nacemento alá por tempos dos Reis Católicos ou cousa así.

     Pero se en persoa non o vin nunca, a súa obra vina e admireina nunhas cantas ocasións, unha das últimas nunha ampla mostra feita na Casa Simeón de Ourense, non me acordo agora en que ano.

     Tampouco lle podo poñer data á primeira vez que visitei unha exposición súa. Debeu ser alá a fins dos anos cincuenta ou principios dos sesenta do século pasado, a celebrada no claustro do Museo Arqueolóxico de Ourense, institución dirixida naquel entón por don Xesús Ferro Couselo.

     Desa exposición lembro, entre outras cousas, a iluminación das figuras feita con candiles antigos propiedade do museo. E gardo sobre todo a impresión producida por aquela fermosísima colección de figuras de barro, que me levou a escribir un poema en verso sumamente libre ou, tal vez mellor dito, en “prosa poética” ó estilo das versións ó castelán de Rabindranah Tagore feitas por Zenobia Camprubí, que eu amaba (e imitaba) naquel tempo.

     A miña última visita á obra de Baltar fíxena na antiga capela de San Cosme e San Damián, onde despois de admirar o seu famoso nacemento, botei un tempiño de conversa co mozo que atendía o local, quen me contou unha reste de anécdotas e afeccións do escultor, entre elas a de paseante incansable, que comparto.

     Aquel mozo díxome que o Nacemento de Baltar permanecía aberto todo o ano, pero agora nas informacións que acabo de repasar observo que volveu cerrarse, para abrir só polo Nadal, Fin de Ano e Reis. Unha perda para quen nos achegamos a Ourense noutras épocas do ano. ¿Tanto custaría ter aberto a diario, anque só fose durante un pequeno espacio de tempo, a capela da praza de San Cosme co Belén que lle dá sona?

(1)       Acabo de ver en internet unha boa reste de fotografías de Baltar e xa me podo facer unha boa idea do seu aspecto.