Por Pepe de Rocaforte
Contáronme hai algún tempo o caso dun perspicaz profesor de galego nun instituto de non sei onde que lle puxo ós seus alumnos a tarefa de facer un comentario sobre unha novela da cal non me lembro agora mesmo con certeza. Paréceme que se trataba de “Circe e o pracer do azul”, de Begoña Caamaño, pero non estou moi seguro.
O caso é que este profesor, despois de con anterioridade lle poñer como lectura ós rapaces esa novela na cal se falaba da aventura dos Argonautas, impúxolle a tarefa de redactar un comentario sobre a mesma.
Un destes alumnos, que fixera un traballo a seu xuízo meritorio, sorprendeuse ó se ver cualificado cun rotundo cero (ou sexa: “0”) e, ó lle preguntar ó profe polos motivos de tal nota, este respondeulle que lla puxera polo feito de o mozo non ter lido a novela en galego por el indicada, senón que se informara, e probablemente copiara, algún texto de internet, opinión fundamentada no feito de que no seu traballo se refería ó “vellocino de ouro”, en lugar de “o vélaro de ouro”.
O rapaz aseguroulle ter lido o libro, pero cando redactou o seu comentario, o que máis lle viña a cabeza eran as súas lecturas anteriores, en castelán, sobre a cultura e a mitoloxía grega, onde ó vélaro lle chamaban vellocino.
Ante tal explicación o profesor fixo acenos evidentes dun incrédulo asombro. «¿Así que ti documentáraste antes sobre a viaxe dos Argonautas?», preguntoulle. «¿E onde o fixeras? ¿En internet, por casualidade?» «Non», respondeulle o alumno, «lino xa hai algún tempo en libros que os meus pais teñen na casa». A súa nai confirmaríalle ó profe este extremo, como posteriormente mo referiría a min. Non son precisos máis comentarios.
Traio esta breve historia a conto, porque nestes días pasados, ó me volver á memoria o caso, lembreime dunha novela de Robert Graves, “O velocino de ouro”, que tiña na casa, sen ler, desde hai trinta e tantos anos, cando a merquei pola curiosidade que me fixera sentir o serial “Eu, Claudio”, grande éxito televisivo dos anos setenta, baseado nunha obra do mesmo autor.
Direi que “O velociño de ouro” de Graves non me gustou moito e
mesmo me custou traballo rematar a lectura das súas cincocentas páxinas; pero
de modo impensado encontreime ó longo do libro cunha visión escasamente
favorable dos costumes e a maneira de ser dos gregos daquela época clásica, o
cal, pola súa vez, me fixo acordar de outra viaxe por Turquía cando na cidade
de Kusadasi lle preguntei ó guía que nos acompañaba o nome dunha illa que se
vía preto do porto, a cousa de non máis de un ou dous quilómetros, e me
respondeu que se trataba de Samos. “¿Samos?”, pregunteille. “¿É logo unha illa
grega?” “Si, actualmente é grega”, respondeume o tipo. “E aí os ten, a menos
dun tiro de pedra de nós. Aproveitándose da nosa proximidade para vir nas súas
barcas de remos a facer as compras, porque aquí sáelle todo moito máis barato,
presumindo diante de nós cos seus inmerecidos euros europeos”.
Vista de Kusadasi coa illa de Samos ó fondo
E logo pasou a me contar o que se podía esperar deses malditos gregos. “Porque non son máis que gregos. Eles presumen de ser helenos; pero non: son gregos. E xa é sabido o significado de grego: ladrón. ¡Son uns ladróns, por máis que se queiran chamar helenos!”
Así me dixo o guía turco e así o transmito, sen lle quitar nin poñer.
En canto ó que dicía ó principio deste comentario: non sei se vélaro será a palabra máis axeitada, ou se mellor é velocino. Ou tosón. Pola miña parte proporía usar “pelica”. “A busca da Pelica de Ouro” paréceme a maneira máis comprensible entre nós de titular esta historia. Todos sabemos o que é unha pelica. Ou debémolo saber, polo menos quen nos nosos tempos de crianzas tiñamos posta na cama, entre as sabas, unha pelica de ovella para protexer o colchón do sempre posible descoido que humedecese os nosos soños.
Ningún comentario:
Publicar un comentario