UNHA HISTORIA INTRASCENDENTE

Por Pepe de Rocaforte

           Esta é unha historia sen importancia e, por riba, bastante longa. Arranca cando eu era neno de menos de dez anos, nunha daquelas aborrecidas tardes de domingo en que unha familia ía visitar outra familia e pasaban un tempo sen fin a falar mentres tomaban café, acompañado a veces pola súa copiña de licor. Como é de supoñer, os rapaces botabamos chispas sen saber que facer naquelas inacabables tardes dominicais, pero non quedaba outro remedio senón o de acompañar ós pais.

Na tarde á que me refiro, a señora da casa, comprensiva, levoume para o cuarto dos seus fillos, uns xemelgos dez ou doce anos maiores ca min. Eles non estaban, pero a nai autorizoume a remexer nos seus libros a ver se encontraba algo para me entreter. ¡E atopei a novela “El rancho B-16”! O nome do autor éme imposible de lembrar, pero podo dicir en cambio a editorial e a colección en que estaba publicada: Editorial Bruguera, colección “Obras Inmortales”, unha que sobre fondo verde traía na esquina superior esquerda o retrato do autor, co seu nome á dereita e o título da obra abaixo. Polo medio, unha ilustración no mesmo estilo das viñetas dos contos, chistes, tebeos ou historietas gráficas que tanto nos gustaban ós críos. A mesma colección en que anos despois, na adolescencia, as novelas de Zane Grey me farían vivir irrepetibles horas de felicidade.

Dicir que empezar a lectura e poñerme a devorar páxina tras páxina é pouco. ¡Aquela era unha obra mestra da literatura universal! No que quedaba de tarde debín ler polo menos un tercio do libro e cando me chamaron para marchar quería seguir lendo máis e máis.

Non puido ser e, abreviando, pasei o resto da miña vida soñando con atopar un exemplar de “El rancho B-16” para recuperar aquela sensación de felicidade que a novela me producira na infancia. Cando xa non pensaba poder cumprir o meu soño, un día, nun rastriño deses no que entre trastos vellos de dubidosa utilidade aparece de vez en cando algún libro, os meus ollos pousáronse nun exemplar en bastante bo estado de “El rancho B-16”.

Parecíame mentira. Collino, boteille unha ollada así como quen non quere a cousa, non me fose o vendedor ver maior interese para aumentarlle o prezo, e volvino pousar. Vou dar unha volta a ver que outra cousa pode haber por aí, díxenme, e logo volvo pola novela.

O final xa o imaxinarán vostedes. Cando regresei, “El rancho B-16” desaparecera. Recrimineime e chameime de todo. Pero a estas alturas empezo a pensar que, no fondo, a miña intención subconsciente fora a de non conseguir o libro. A desilusión podería ser monumental e a estas alturas un xa non está para semellantes decepcións.

            Non quero rematar este comentario, volto á miña memoria na Feira do Libro de Ocasión da Coruña, sen lle dedicar un recordo a Rafael Chirbes, morto a semana pasada. Os seus libros seguen aí e este é un bo momento para ler, ou reler, a prosa apaixonada, torrencial, de “Crematorio”, esa novela enorme, redonda, que non decepciona, ou “En la orilla”, onde a súa denuncia sen contemplacións, ó lado dalgunhas caídas, elévase ó máis alto da narrativa que ultimamente pasou polas miñas mans.