JOSÉ AVELLO FLÓREZ

Por Pepe de Rocaforte

     Hai cousa de trinta anos un día chamoume un amigo para tomar un café e falar de algo do que quería pedirme unha opinión. Xa no café púxome nas mans un libro ó que lle faltaban as tapas e as oito primeiras páxinas e cun certo aire de misterio díxome: “Tráioche así esta novela para que, sen ningunha outra información, a leas e me digas o que che parece”.

     Lin a novela e gustoume. Mentres a lía andáballe a dar voltas a por que ma traería daquel xeito. ¿Sería el o autor e non quería dicirmo ata eu lle dar a miña opinión sobre ela?

     Rematada a lectura volvémonos reunir e entón explicoume que boa parte daquela novela a mecanografara el, cousa de quince anos atrás. Escribíaa un compañeiro seu durante o servicio militar en Guinea Ecuatorial, daquela colonia española, e agora, tantos anos despois, levaba a sorpresa de encontrala recén publicada nunha librería, onde a comprou ó ver na portada o nome do seu compañeiro de mili. A novela titulábase “La subversión de Beti García”, e o autor era José Avello Flórez.

     Así tiven a primeira información sobre o novelista asturiano, de quen, en 2001, aparecería a segunda novela: “Jugadores de billar”, que me entusiasmou. E non só a min: a crítica tratouna como unha gran obra. José María Merino, outro autor que admiro, dedicoulle un longo comentario que non me  resisto a poñer aquí. É de xustiza para cun autor case ignorado polo público lector.

     Coñecería persoalmente a Pepe Avello en 2009, e admiroume tanto como persoa como me admirara a súa curta obra novelística. Coincidimos, como contei a semana pasada, nun daqueles “Encontros en Mariñán” organizados pola Fundación Carlos Casares e a Deputación dA Coruña e alí falamos dos tempos da nosa adolescencia,  das coincidencias entre a súa terra e Galicia, de onde eran case todas as orquestras que tocaban alá nas festas, entre elas os “Trovadores”, na que entón cantaba Pucho Boedo. Da literatura galega sentía especial aprecio pola obra de Cunqueiro, aínda que poucos autores máis coñecía. E por aquí viña en moitas ocasións, sobre todo desde que formaba parte da propiedade dunha bodega no Ribeiro, que lle servía de pretexto para vir ás súas xuntas e gozar dunha temporadiña anual na nosa terra.

     A súa vida tivo bastante de novelística. Empezou a estudiar Dereito na universidade de Oviedo, para continuar logo na de Madrid, onde se afiliou ó Partido Comunista e da que sería expulsado a comezos dos anos sesenta, o que o obrigou a facer o servicio militar en Guinea.

A Guinea volvería como xerente da filial dunha empresa francesa de obras públicas e alí viviu a aventura da independencia do país. Non teño claro se antes ou despois montou en Asturias unha granxa de vacas e andou a repartir o leite polas vilas da contorna de Cangas del Narcea, negocio que seica non lle marchou alá moi ben. Finalmente acabou como profesor na Universidade Complutense.

     Conto todo esto porque a semana pasada, cando buscaba en internet unha fotografía súa para ilustrar a miña colaboración, o señor Google informoume de que José Avello Flórez morreu hai dous anos.

     E eu sen enterarme ata hai sete días. Vai para el, con este atraso, o meu recordo e o propósito de volver ler axiña, tanto “Jugadores de billar” como “La subversión de Beti García”, da cal por certo el me comentou o dobre sentido da “subversión” do título.