PENICHE

Por Pepe de Rocaforte

            Baixei a Lisboa e ó sur de Portugal moitas veces e nunca se me ocorrera pasar por Peniche. Fíxeno por fin un día e a vila, de entrada, pareceume un poblachón desartellado, estraño, cun certo aire de fin do mundo de raro atractivo, tal vez por contraste coa fermosura de cromo de São Martinho do Porto, a miña parada anterior.

            Nun folleto apañado na oficina de información turística lería que Peniche foi unha illa ata o século XV. E un certo aspecto illado, arredado, continúa a ter hoxe. Ou polo menos esa foi a miña impresión ó chegar.

            Atravesei as rúas ata o porto, de onde saen barcos turísticos para as Illas Berlengas, e deixei o coche no malecón, debaixo dun letreiro preventivo: “PERIGO - MAR TRAIÇOEIRO”, que me trouxo o recordo doutro similar visto nunha localidade española do Cantábrico: “PELIGRO  – REBASES DE AGUA CON TEMPORALES”. A comparanza entre un e outro texto paréceme mostra elocuente das diferenzas entre o carácter portugués e o español.

            Case ó lado de onde parara estaba a Fortaleza, prisión durante a época salazarista, unha mole con mostras de triste abandono, a pesar dos arranxos que a converteron  nun museo onde, como en botica, hai un pouco de todo: coleccións de cunchas, mostras de traballos de encaixe, mobles, cadros, libros escolares de épocas pasadas e, o máis importante, as celas de seguridade da antiga prisión fascista, con reconstrucións de cómo era a vida dos reclusos, reprodución de informes da policía do réxime, mostras de traballos dos presos, cartas, unha colección de debuxos de Álvaro Cunhal, quen ademais de dirixente do Partido Comunista, tamén foi escritor (a novela “Até amanhã, Camaradas”, publicada en 1974 co seudónimo de Manuel Tiago, é obra súa) e debuxante (acompaño dúas mostras dos seus “Desenhos da Prisão”).

            Esta parte do museo, emotiva, sobrecolledora, é outra boa mostra das diferenzas entre Portugal e España, entre unha revolución, por moderada que fose, e unha “transición” feita por e para os mesmos que controlaran o réxime anterior, como é o noso caso.

            De calquera xeito dáme a impresión de que o maior atractivo hoxe para os visitantes de Peniche son as ondas do seu mar, ideais para a práctica do surf. Se alguén de vós é practicante dese deporte e non lle ten medo ás vagas poderosas, pode achegarse a surfear alí. Eu conformeime coa visita á Fortaleza e nin sequera me animei a coller o barco para ir ata as Berlengas.