DE CIZUR A PUENTE LA REINA
Por Pepe de Rocaforte
21 de maio - Ó día seguinte o panorama, á saída de Cizur, empeza a cambiar. Aínda imos ter moita campiña por diante, e unhas boas subidas, ¿como non?, ata o alto da Serra do Perdón. A vasca de Mondragón de quen xa falei, a altona, muller que debe medir arredor do metro noventa, co que lle saca case media cabeza ó marido, pregúntanos: “¿Coñecedes o trazado da etapa de hoxe?”. Respondémoslle que non. “Pois preparádevos, porque nos primeiros quince quilómetros non atoparedes máis que monte. Non se pode comer. Nin beber. ¡Nin foder!”
Nunha das primeiras costas, que acaba nun altiño á beira dun cemiterio, non sei se o de Guenduláin, parámonos a contemplar o traxecto percorrido e ofrécesenos unha panorámica fermosísima, que nos axuda a recuperar ánimos, se non forzas.
Pasamos por Zariquiegui cos indíxenas aínda a durmir, ou polo menos no interior das súas casas, sen facer ruído. Quédanos por diante a subida ó alto da serra, cos xa familiares muíños de vento produtores de electricidade. Ultimamente estes parques eólicos proliferan de tal xeito que é de temer que acaben poñéndoos en lugar de pararraios e cataventos nas torres das catedrais. Dese xeito terán os curas fluído máis barato para esas iluminacións que se prenden cando o visitante bota cen pesetas, ou as que lle cadre, na correspondente maquiniña, se quere ver o retablo do altar maior, ou a cúpula gótica, ou a tapa do delco.
Despois do alto, adornado(?) cunhas figuras, obsequio da compañía explotadora dos xeradores eólicos, recortadas en ferro oxidado, de camiñantes ou arrieiros ou non sei o que, que non lle agregan moito encanto ó lugar, aínda nos queda a baixada por un incómodo camiño de pelouros lisos e arredondados que ameazan cunha máis que probable torcedura de nortello se non pousas o pé con coidadiño.
En Muruzábal, a pesar de unha veciña nos advertir que hoxe, luns, é día de descanso e atoparémolo pechado, animámonos a facer o desvío da ruta para visitar o santuario de Eunate, enigmático na súa soidade campestre, no medio dunha chaira deserta que fai resaltar máis o seu vulto case circular, cerrado sobre si mesmo e escoltado polas arcadas dun claustro exterior que o envolve. Diante del véñennos á memoria os cabaleiros da orde do Temple, a quen algunha das varias suposicións existentes atribúe a súa construción. Aínda que segundo outras opinións tal vez a obra fose ordenada por unha raíña de Navarra, con idea de facer alí o templo funerario que acollese os seus restos, os únicos restos femininos que mereceron o honor de ser enterrados entre as tumbas de priores que descansan so os arcos do adro. Nin tampouco se pode descartar a suposición de ter servido como local onde acoller os peregrinos que facían o camiño de Santiago.
Dando unha volta demorada arredor do templo trato de imaxinar uns afastados peregrinos medievais, uns cabaleiros do Temple, unha raíña delicada e fermosa, de branca touca, e só me ocupa o pensamento esta paisaxe lisa, verde de primavera e trigo a medrar e o silencio cortado ó biés pola circulación de coches na estrada próxima. Unhas palabras soltas chegan de vez en cando ata min no semi-silencio, desde o lado contrario da arcada que rodea a igrexa. Dou unha volta por alí e sentados nas pedras atopo unha parella que conversa mentres fuman cadanseu cigarro. Pero non se trata dun solaz amoroso, como o bucólico do lugar podería inducir a imaxinar. Por algunha das frases soltas que lle oio sen ser excesivamente indiscreto paréceme deducir que se trata de compañeiros de traballo, tal vez nun receso furtivo. Ela quéixase da incomprensión do xefe, ou xefa. El dálle ánimos, dille que compre aturar, xa virán tempos mellores, e enrédanse no que parece un conciliábulo. Logo calan. Acaban de fumar os seus cigarros. Abísmase cada un nos propios pensamentos. Despois collerán unha furgoneta co nome do establecemento en que choian e iranse ó seu trafego.
Tamén pasará case de largo un ciclo-peregrino con présa. Cando vou marchar aparece unha moza de rexa, pesada e redonda humanidade, que se presta a abrir a porta do santuario, a pesar de ser o día de descanso. Daquela vén Inma para escoitar unha relación dos datos que se lle refiren nestes casos a todos os visitantes e convídanos a poñer un carimbo impensado na nosa credencial de peregrinos.
Antes de marcharmos aparecen outras dúas mulleres e unha delas corre cara a min de brazos abertos: “¡Uruguaxo! ¡Paisano, xo también soy de axá!” O mal entendido débese a unha camiseta coa reprodución dun debuxo de Barradas por diante e un cadro de Torres García por detrás, co nome do Uruguay, que me trouxo o amigo Xosé María Monterroso de volta dunha das súas viaxes semestrais á República Oriental. Aclárollo á peregrina e quedamos tan amigos.
Tamén impensado será outro carimbo que a continuación, de retorno á nosa ruta, nos plantificarán en Óbanos, xa case no remate da etapa, cando entremos a tomar un café cuns bolos no único establecemento que encontramos aberto desde a saída de Cizur. No café coincidimos con Rafa, un dos compañeiros da Coruña, e Fernando, un peregrino de Torrevieja que a Inma lle fai moito chiste por lle atopar certo parecido con Gila cando fala. E non só cando fala, senón ata o aire da cara lle dá un pouco coa do humorista. Están os dous restaurándose a conciencia, sen ningunha présa, polo cal deixámolos alí e, unha vez tomado o café, proseguimos camiño sen esperar por eles. Xa nos veremos máis tarde en Puente la Reina, final de etapa.
Ningún comentario:
Publicar un comentario