1 – DE SAINT-JEAN A RONCESVALLES
Por Pepe de Rocaforte
 |
| Mosteiro de Roncesvalles |
18 de maio – Onte, ás oito
do serán, en Saint-Jean Pied-de-Port non
andaba unha alma polas rúas cando chegamos na noitiña do día das Letras
Galegas. Unha tarde gris, super-gris, chumbo-borrallenta, de néboa e orballo
pirenaico. A auga do Nive esvaraba silenciosa arredor das troitas inmóbiles ó
pé do arco de entrada á cidade pola rúa
de L’Espagne.
No albergue de peregrinos non quedaba ningunha praza libre, pero na Oficina da Asociación de Amigos do Camiño de Santiago enderéitáronnos para unha casa onde nos atendeu unha amable señora aparentemente cincuentona, de moi bo humor, que nos ofreceu uns cuartos a prezo módico. O edificio era unha especie de casarío semi-urbano co sólido aspecto vasco habitual e os cuartos ofrecidos estaban debaixo dun tellado recendente a táboas e pontóns de piñeiro. Ou sexa: mándounos para o faiado, pero un faiado con aspecto cálido e acolledor. A nota distintiva dábana uns mobles-biblioteca con bastantes libros: enciclopedias, relatos de viaxes, novelas policiais, algúns clásicos franceses, “Ramuntcho”... (Tamén vimos un “Hotel Ramuntcho” na vila, o que me fai sospeitar a relación da novela coa localidade; terei que reler o libro de Loti, ¿ou é que non o lin nunca? Xa non o sei moi ben).
A propietaria da casa, amable, riseira (xa o dixen), mostrounos os dormitorios e cobrounos por anticipado “para así non termos problema ningún se queriamos marchar cedo”. Se non fósemos novatos no camiño non nos estrañaría, logo veriamos que esa é a norma; pero ó non estarmos ó tanto pareceunos sinal de desconfianza. Así e todo, proseguindo coa súa amable cháchara, a boa señora tamén nos confírmaría que a ruta histórica por esta zona do Camiño vai por Valcarlos, pero ela, se nos atreviamos a ir montaña arriba, aconsellábanos seguir, como empeza a facer cada vez máis xente, a Ruta de Napoleón, que non vai pola beira da estrada e transcorre por unhas paisaxes preciosas.
Unha vez instalados nos nosos cuartos, saímos a dar un paseo nocturno pola vila. Os cafés estaban cerrados xa, excepto o “Navarra”, onde catro clientas, mulleres novas, nos deron a impresión de seren peregrinas, sospeito que probablemente brasileiras. ¿Como hai tal cantidade de brasileiros facendo o camiño? Na viaxe desde Pamplona ata alí atopámonos con non sei cantos. ¿É tan grande o poder persuasivo de Paulo Coelho entre os seus compatriotas? Un “carioca” con quen falaría dous días máis tarde, en Zubiri, díxome que Paulo Coelho non é un escritor, senón “un vendedor de libros”, sen maior interese nin predicamento (?). Certo que este fulano debe ser un brasileiro atípico: entre outras cousas, non lle gusta o fútbol.
Saint-Jean está a uns 150 metros sobre o nivel do mar. O paso polo Col de Lepoeder atópase a algo máis de 1.400 metros de altitude, unha subida de moito rosmillo en tan só uns vinte quilómetros; pero por se esto fose pouco, o último tramo da etapa, ata Roncesvalles (uns seis quilómetros), baixa de tal xeito que nos deixa as pernas tronzadas. De calquera maneira paga a pena, tanto a subida, dominando as paisaxes pre-pirenaicas francesas –entre prados, montes e vales cheos de verdor, con grandes carneiros de cabeza negra a pacer polas caeiras, e voitres, que un camiñante máis entendido clasificou como “quebranta-ósos”, ós que vimos como lle daban mantenza alá no fondo dunha valgada–, como a baixada, xa da parte navarra, polo medio de grandes bosques de faias alfombrados coas follas secas de quen sabe cantos outonos. Sen esquecer o paso polo alto, onde tivemos que nos abrigar porque o vento era cortante, sobre todo despois de pasarmos pola beira dunha imaxe da Virxe, non sei se de cemento pintado, posta con tan boa intención como escaso gusto en Biakorre, aínda en terra francesa. Viñan por alí unhas cortinas de néboa que ocultaban toda a contorna arredor de un e deixábannos mollados coma se orballase por riba nosa.
Cruzamos a fronteira por un paso aberto nun valo de arame farpado sostido entre estacas, o mesmo que os que separan as leiras nalgúns lugares por estas terras, pero aquel separando países (aínda). Logo de pararmos nunha fonte a beber e descansar un pouco as pernas rematado o ascenso, empezamos a camiñar entre os faiedos dos Pirineos navarros, xa con ansia de chegarmos a Roncesvalles, que aínda non se atopaba tan preto como supoñiamos.
Ó chegar á abadía un só ten ganas de deitarse e non se levantar nunha semana polo menos. Cun esforzo que se fai máis grande por non estar aínda afeitos ó camiño, un esforzo que no primeiro momento case me atrevo a cualificar de sobrehumano, érgome pasadas as seis e media da tarde, co que xa non teño tempo para ver o sepulcro de Sancho VII O Forte, que tiña ganas de comparar co de Andrade o Bo en Betanzos, ou co de Egas Moniz en Paço de Sousa, para sacarlle os parecidos e as diferencias.
A este Sancho tamén parece que polas medidas dun óso dunha perna calculáronlle unha estatura de 2'15 metros, o que non estaría nada mal para a súa época. Debía ser unha especie de Goliath medieval. Aínda hoxe daría un magnífico encestador para os Lakers, polo menos no que a altura se refire.
A visita a claustro e sepulcro remata ás sete e, aínda que son as 6'45, xa non nos deixan pasar. Resignámonos cunha voltiña por un museo, sen maior interese, e a asistencia á misa do peregrino, tamén escasamente interesante, salvo para crentes, cos mesmos tópicos de sempre desde o que lembro de neno, salpementados por notas entresacadas das fichas dos peregrinos rexistrados esta tarde, seica arredor dun cento (unha cifra semellante estase rexistrando ó parecer día si e día tamén ó longo deste mes), o que non está nada mal.
Ningún comentario:
Publicar un comentario