Por Pepe de Rocaforte
Cando o outro día
escribía sobre José Piñeiro, de quen por certo non me resisto a mostrarvos hoxe unha ilustración de
cómo na Arxentina se aproveita actualmente a popularidade dos seus versos,
comentaba que colaborara en “Caras y Caretas”, a revista onde publicaron
traballos autores da sona de Rubén Darío, Ricardo Güiraldes, Leopoldo Lugones,
ou os españois Unamuno, Gómez de la Serna e o pintor Fortuny. Alí sairían os
primeiros contos de Horacio Quiroga, e o propio Borges publicaría, en 1926, un
soneto.
Entre
tantos nomes famosos non podía faltar a colaboración de varios autores galegos.
O máis importante, sen dúbida, Xosé María Cao Luaces, quen se consagraría en
“Caras y Caretas” como xornalista e, principalmente, como gran debuxante. Súas
e do andaluz Manuel Mayol foron as celebradas portadas da revista.
 |
| José M. Cao Luaces |
Xosé
María Cao, considerado o “pai da caricatura arxentina”, nacera en Cervo en
1862. Empezou a pintar na Coruña, onde tamén iniciou diversos estudios que
abandonaría sucesivamente: Comercio, Maxisterio e outros. E aquí, nesta cidade,
estrearíase como escritor no “Liceo Brigantino”. Militante do Partido
Republicano Federal, logo do fracaso da Primeira República emigrou a Buenos
Aires e alí colaborou nas revistas “Sudamericana” e “Don Quijote”, onde xa
empezaron a sobresaír as súas cualidades artísticas.
Fundou
un xornal en galego, “El Eco de Galicia”, e dise que levaba tan metida na alma
a terra natal que ata o violín co que nos seus últimos anos lle poñía música ás
noites da súa casa de Lanús fora feito con madeira levada de Galicia.
A súa consagración chegaría, como queda dito,
en “Caras y Caretas”, a revista do “cambio de século (que) constituíu, sen
dúbida, o máis fiel reflexo daquela Arxentina. Nas súas páxinas quedou impreso
o fenómeno da inmigración, o desenvolvemento do comercio e a producción e,
sobre todo, a metamorfose da Gran Aldea convertida en cidade”. (Pablo
Mendelevich).
Desa
revista e, especialmente, do seu creador, Eustaquio Pellicer, intentarei
proximamente contar algunhas cousas, porque ese emigrante burgalés foi (vouno
dicir) tío-avó da miña muller e eso sempre tira un pouco á hora de escoller un
tema.
Ningún comentario:
Publicar un comentario