xoves, 19 de xaneiro de 2017

LITERATURA E IDEOLOXÍA




Por Pepe de Rocaforte
      Non é a primeira vez que traio a esta sección libros dos que na actualidade non se fala para nada, cando noutra época gozaron de popularidade e mesmo foron considerados obras de calidade. Hoxe ocupareime do escritor alemán Erns Glaeser (1902-1963), un caso no cal foi determinante a súa ideoloxía, ou máis ben a súa derivación ideolóxica, para deixar de contar entre os merecentes de aceptación por parte do público lector.
     Erns Glaeser, un anti-militarista con afinidades comunistas na súa mocidade, acadou axiña sona internacional cando publicou en 1928  unha  novela en boa parte autobiográfica titulada “Nacido en 1902”, axiña traducida a vintecatro idiomas e convertida nun best seller pacifista.
Similar éxito tería con “Paz” en 1930 e posteriormente con “O derradeiro defensor”, en 1935, cando xa vivía exiliado en Suíza, despois de o Doutor en Filoloxía por Heildelberg Paul Joseph Goebbels lle conceder a importancia de escollelo, xunto con outros autores como Heinrich e Thomas Mann ou Heinrich Maria Remarque, para as súas queimas de libros “anti-alemáns” nas fogueiras promovidas por aquel filólogo político no ano 1933, en plena expansión e ascenso do nazismo.
     O máis curioso vén cando en 1939, en pleno auxe do III Reich, ante a xeral sorpresa do mundo cultural afín, Glaeser, aquela grande figura da oposición a Hitler e ó nazismo, decide regresar á Alemaña. Sobre os motivos que o induciron a tomar tal decisión el mesmo tratou de se xustificar dicindo que o seu grande amor á Alemaña obrigábao a non vivir fóra do seu país. Posteriormente diría tamén que “a inseguridade é a verdadeira semente do escritor”.
Entre os seus defensores houbo quen falou dunhas posibles dificultades económicas como determinantes para a volta. Outros estimaron que, dividido entre o seu anti-nazismo e o seu profundo patriotismo, fora devalando cara a un pensamento a cada paso máis conservador que o levou a aceptar a política nacional-socialista.
     Como é de supoñer aquel regreso foi considerado unha traizón por todos os exiliados alemáns e resultou determinante para destruír a súa reputación como escritor. Para facer máis incrible este misterioso retorno, unha vez de novo na Alemaña Glaeser traballou como redactor nos xornais da Wehrmacht, o exército do III Reich, que tan importante papel tivo na campaña de exterminio de xudeus e xitanos.
     Agora, por non me estender de máis, deixarei para a semana próxima o falar da súa novela “O derradeiro defensor”, motivo inicial para me achegar á figura deste escritor.

Ningún comentario:

Publicar un comentario