DE SANTO DOMINGO DE LA CALZADA A BELORADO
Por Pepe de Rocaforte
28 de maio – A pouco de saírmos de Santo Domingo camiño de Belorado, unha vez pasado Grañón despedirémonos da Rioja, que a min me soa algo familiar porque desta localidade é Josefina, unha rapaza que coñecemos este mesmo ano en Canarias e que, cando lle falei do noso proxecto, me dixera: “se pasades por Grañón, visitade ós meus pais e dicídelle que ides da miña parte”; pero non é cousa de nos poñer a berrar ás sete da mañá polas rúas da vila, a esta hora totalmente en silencio: “a ver: ¿onde viven os pais de Josefina, unha moza profesora nun instituto de Gran Canaria”?.
Porque (outra vez os camiñantes franceses nos fixeron madrugar) aínda non son as sete cando pasamos por Grañón, todo de portas cerradas como era de supoñer. Por certo: hoxe tiven un pequeno cruce de palabras cun franchute con certo aspecto de tenorio, sempre a rondar as mozas coas súas galanterías gabachas. Estaba o fulano, ás cinco e pico da mañá, a latricar nun tono de voz bastante elevado no medio dun grupiño que tomaba café no comedor e como eu lle pedise respecto para os que aínda durmían no cuarto do lado, largoume un despectivo “pois peche vostede a porta”. Estes tipos, como o camiño se chama “francés”, pensan que son os seus amos e hai que ver como pola noitiña se poñen se alguén dá unha voz máis alta que outra, porque eles precisan durmir, antes aínda de que o o vaian facer as galiñas.
Postos a andar a etapa faise fea, con moito tramo pola beira da estrada, descontado algún desvío, como o que facemos para visitar Viloria de Rioja, unha aldea pequena, berce de Santo Domingo de la Calzada, o santo patrón dos enxeñeiros de camiños, canais e portos, con pouco que ver e tamén con todas as portas pechadas.
Para rematar o día, en Belorado imos dar a un albergue parroquial do máis cutre que un se pode botar á cara. O único dato positivo que lle atopamos son as dúas hospitaleiras, unha suíza e unha escocesa, verdadeiramente cheas de atención e amabilidade. Por contraste fannos lembrar aliviados ó famoso matrimonio belga de Los Arcos ó que aínda lle seguimos dando voltas na cabeza.
En Belorado é día de mercado e aproveitamos para comprar unhas cereixas tentadoras á vista nun posto da praza. A froita ten tanta aceptación que precisamos coller número como na pescadería do supermercado. Entre tanto non nos chega a vez sentámonos á sombra, xunto con Fernando e Luís, nos chanzos de diante da igrexa falando da dura vida dos que andan de feira en feira cos seus tenderetes. Fernando concede que non é cousa boa, non, pero segundo el todos estes feirantes son uns verdadeiros delincuentes, sábeo ben. Discutimos sobre o asunto e entón cóntanos que durante unha temporada tamén el andou cun tenderete de feira en feira. Fernando está xubilado, e xa o estaba cando fixo a súa experiencia de moinante. Naquel tempo un xenro seu quedou sen traballo e mentres non lle aparecía outra cousa dedicouse a vender zapatos que lle poñían a bo prezo nalgunhas fábricas da zona de Alicante, pola súa terra.
Pero –conta Fernando– o mozo era un desastre. Cando volvía de cada feira sempre lle quedara atrás algunha cousa esquecida, que se uns ferros do tenderete, que se unhas táboas, que se esto, que se o outro, e daquela, para axudalo, o sogro decidiu ir con el polo mundo adiante, a vender. Ademais así podían alternarse a atender o negocio, cousa matadora, porque nada máis empezar a abrir o día xa tiñan que estar apurando para coller sitio na vila correspondente, alí ter que telas tesas cos outros vendedores, porque se te deixabas un pouco, pisábante. E logo botar toda a mañá ó pé do cañón, moitas veces sen facer unha puta peseta. En fin, menos mal que o xenro volveu atopar outro choio, porque se non a cousa podería rematar moi mal. “Agora aproveitamos o toldo e os ferros do tenderete para cando imos á praia. Alí montamos todo e estamos á sombra tan ricamente”.
Mentres seguimos á espera de que nos atenda a vendedora de cereixas, vemos cruzar a praza unha alemá con quen nos vimos atopando en todos os albergues onde paramos. Esta muller, segundo nos contou unha moza valenciana con quen cadramos nestas últimas etapas, ten unha cara máis dura que o cemento. Ó parecer vén en coche, déixao por aí un pouco afastado e logo bótase a andar para coller praza no albergue, coma se viñese a pé. O comentario fainos decatar de que efectivamente sempre a vemos de primeira en cada sitio a onde chegamos e nalgún lugar, como en Estella, a onde chegaramos Benito, Pepe, Conchi e mais eu a fume de carozo un día que lle meteramos marcha a base de fino, xa ela estaba alí duchándose tan ricamente, a primeira de todos. Hoxe tamén se nos fai sospeitoso que veña de máis abaixo de onde está o albergue, pola parte da estrada en dirección saída, o que xa case nos confirma na certeza de que vén en coche, ben propio, ben facendo dedo.
A vila de Belorado está máis ou menos a tono co albergue parroquial, vai unha calor que tira a un de costas, e a xente non parece ver con moita simpatía ós camiñantes, ou tal vez só coincidise de ser así aqueles con quen eu falei. Xantamos nun restaurante á beira da estrada, con aire acondicionado, menos mal, e pola tarde, despois da sesta, aproveitamos para baixar ó río a ver se nos refrescabamos un pouco. Dixéronnos que Jaime, a súa muller Nerea e as tres catalás xa marcharan a se bañar había un pouqueniño, pero non os localizamos. Nun coiñal descalzámonos e metemos os pés na auga para refrescar, máis non nos valeu moito, primeiro porque non había fondo abondo para un bo baño, e segundo porque estaba a auga tan fría que para os pés aínda menos mal, pero para meterse de corpo enteiro xa compría ser valente. De calquera modo aquela corrente, clara e fresquísima, reconfortaba un pouco, aínda que só fosen os pés.
Xa case con noite regresamos ó albergue pegado á igrexa. O local, anteriormente teatro parroquial, atópase baixo o anaco de lenzo sobrevivente do que foi castelo, moi iluminado, aínda que a claridade de hoxe parece máis obra da natureza que da man do home. Na planta baixa o francés con quen cruzara unhas palabras a propósito da súa cháchara en tono de voz elevado na alborada de Santo Domingo de la Calzada, está agora tratando de lle ensinar unha canción en francés a unha mozallona loira da que máis adiante saberemos que é californiana, filla de pais europeos, seica polacos. O francés, alto, delgado, cunha barbicha moi coidada, dáme a impresión de se considerar un fulano cun encanto irresistible para as mulleres. Mirámonos, pero non nos saudamos.
Durmimos no primeiro piso, nun cuarto que non terá nin dez metros cadrados e no cal hai oito liteiras. A sensación que produce é de afogo. Faime gracia unha francesa que pon un lindo pixama para durmir. Oh, la, la, la elegance. A pesar de termos aberto o único fachinelo do cuarto, vai unha calor, que me impide conciliar o sono. Arredor meu hai todo un concerto de ronquidos, mesmo Benito, sempre empeñado en dicir que el non ronca, polo menos hoxe faino con entusiasmo. Ata a francesa do pixama lanza o seu sonoro aserrar. As únicas que non roncan son dúas rapazas neozelandesas que, acompañadas por un surafricano, noivo dunha delas, veñen coincidindo con nós desde Puente La Reina. Son un trío gracioso, a primeira hora da mañá sempre se poñen a facer uns exercicios de estiramento antes de se botar a andar, lían logo uns petas e unha vez fumados xa están en condicións para o camiño. Esta tarde quixeron facer unhas fotos con nós diante da igrexa, supoño que non nolas mandarán despois. Case non podemos falar con eles, porque a única que á parte do inglés chapurrea algo doutro idioma é Rosana, a noiva do surafricano, que lle dá un pouco ó italiano e por aí podémonos entender algo máis. Tal vez teña ela ascendencia italiana, faimo pensar o nome e o cabelo, moreno, mentres a súa curmá é loira. Cóntanos que ela e o seu mozo se coñeceron en Londres, de onde veñen agora. A curmá chegou directamente de Nova Zelanda para se unir a eles.
Ningún comentario:
Publicar un comentario