Por Pepe de Rocaforte
A etapa de Nájera a Santo Domingo da Calzada, que refería hai un par de días, tróuxome á memoria a lenda do galo de Barcelos, sobradamente coñecida; pero se por aquí aínda queda alguén que a descoñeza vouna referir nun plis plas . A historia vai dun peregrino galego que facendo por unha promesa o Camiño de Santiago, ó seu paso por Barcelos foi prendido e acusado do roubo duns cartiños na casa dun fidalgo de por alí. Sen máis requilorios a autoridade competente condenouno a morrer aforcado. O malpocado galego pediu como última vontade ser oído polo xuíz, petición aceptada magnanimamente polos encargados de levar a cabo a execución, e levado por tanto á casa da autoridade xudicial, que naquel momento se dispoñía a xantar un galo recén asado no forno.
O peregrino puxo a Deus por testemuña da súa inocencia e dixo que se non crían a súa palabra, ata o galo, que o xuíz se dispoñía a xantar, resucitaría e se poría a cantar. O xuíz respondeulle que fose collendo camiño da forca mentres el daba boa conta do galo. E se no tempo en que o galego era colgado da cordiña ó galo se lle ocorría poñerse a interpretar unha cantata, xa pasaría pola praza para tomar as necesarias medidas.
¿E que pensarán vostedes que sucedeu? Pois xusto no momento en que o galego se abaneaba no aire coa gorxa abrazada pola gravata de cánabo, o galo obxecto da papatoria recuperaba plumas e pico e empezaba a dar un concerto musical. Naturalmente o xuíz recapacitou e alá correu a anular a sentencia.
Certo que alguén amigo de buscar peliños no leite, como dicía o meu defunto amigo Manoel Riveiro Loureiro, poderíase preguntar: se o peregrino que facía o Camiño de Santiago era galego, ¿que raio pintaba de paso por Barcelos? Ou, coñecedor das famosas feiras da localidade, ¿decidira dar un rodeo por alí para mercar, non digo unha figura de barro de Rosa Ramalho, que aínda tardaría un par de séculos en nacer, pero algún outro cacharro, ou (como nalgunha ocasión fixen eu) mercar unhas maceiras e pereiras de castes aquí desaparecidas, para plantar na súa horta cando estivese de volta na casa?
Non sei, pero tamén se me ocorre pensar no que me contaba outro meu amigo, o xornalista e narrador José Viale Moutinho, quen nunha viaxe ó Brasil, no aeroporto, non lembro se de Río ou de São Paulo, cando esperaba para coller o voo para Lisboa oíu falar a carón seu a unha parella e gostoulle tanto o acento ou sotaque propio dos naturais de Ourense, que se achegou a eles para lle preguntar: “¿Os señores son galegos?” Ó cal se revirou o elemento masculino da parella para responder evidentemente indignado: “Gallegos son los portugueses”. Nun suposto similar paréceme máis posible que o peregrino do conto fose un portugués de entre Douro e Miño.
Pero ese mesmo amigo de atopar peliños no leite, tamén podería sentir algo de estrañeza no caso de saber que unha historia moi similar se contaba douscentos ou trescentos anos antes da portuguesa como sucedida en Santo Domingo de la Calzada, onde afirman que “cantou a galiña despois de asada”.
Na historia rioxana cóntase que os peregrinos, neste caso alemáns, eran tres: un matrimonio e o seu fillo, mozo de moi boa planta, por quen sentiu un súbito flechazo a filla dos donos do mesón onde os teutóns pararan a pasar a noite. Como o Adonis xermano non lle fixo o mínimo caso ós requirimentos amorosos de moza, esta, por despeito, meteu unha copa de prata na súa equipaxe e cando pola mañá marchaba da cidade o trío familiar, a moi rancorosa foi denunciar por ladrón ó rapaz diante da autoridade competente.
Acto seguido levouse a cabo o correspondente proceso, que rematou na morte por aforcamento do mozo. Pero ó día seguinte da execución da sentencia, os país, ó írense despedir do seu fillo defunto, observaron que continuaba milagrosamente vivo. A tal ver a malpocada parella correu á casa do correxedor para lle referir o milagre e este, que se dispoñía a xantar un galo e unha galiña asados, respondeulle que o mozo estaba tan vivo como aquel par de aves de curral que lle prepararan para o xantar. E xusto entón a parella de galiñáceas recuperou a plumaxe e a vida e empezou a cantar un fermoso dúo operístico. Ou cousa así.
Ningún comentario:
Publicar un comentario