Un país cosmopolita
O
Curmán de Undochán
El inmigrante,
chámase
esta escultur
na Villa del Cerro
|
Que nós falemos, na maior parte
destas crónicas, dun Uruguai galego, non habilita a negar que estamos perante
un país cosmopolita: a capital que demográficamente alcanza a metade do que é a
nación, é unha outra demostración de tal. A actual Villa del Cerro –lembrade: o
cerro que está da outra banda da baía e que lle déu nome á cidade, sen ter sido
nunca o centro dela- tentou denominarse Villa Cosmópolis, daquela habitada por
un mosaico nacional de traballadores, como o seu nomenclátor revela: desde
Vizcaya, Barcelona e Burdeos ata Egipto ou Patagonia, con Grecia como rua
principal…
Isto rompe os ollos se repararmos
nos apelidos –crisol de apelidos chamou alguén ao Uruguai- onde conviven ou
conviviron, xunto aos galegos que x atemos abordado, armenios (Hagopian ou
Aprahamian), alemáns (Müller, Buschental), ingleses (Jackson, Heber),
euskalduns (Jáuregui, Echeverría), cataláns (Puig, Rossell), italianos
(Ferrari, Bianchi), mesmo canarios (de diversa raíz: Betancur, Curbelo) ou
azorianos (flamengos aportuguesados: Brum, Dutra), ou propiamente españois
(Herrera, Puentes) ou exclusivamente portugueses (Coelho, Machado), que, con
dificuldade, escollemos entre centos.
Sintomática reunión
de tres monstros:
Dante (ao fondo), Cervantes e Sócrates
(estes dous na fachada
da Biblioteca Nacional)
|
Outro síntoma plurinacional sería a
gastronomía non autóctona (en base á carne, claro), como a italiana
preponderante, ou mesmo a armenia (lemeyun) ou a galega (empanadas sui generis, cando de peixe).
Podemos, a título pintoresco,
facermos unha listaxe dos monumentos –entre os numerosos de millor ou pior
realización- que ornan Montevideo, dedicados a países e/ou persoeiros
estranxeiros, así, polo seu número aproximado, destacando: Italia (con 10,
entre eles os da Crón. 32 e máis a Loba do Capitolio), Chile (con 8: Mistral,
Neruda, Allende), Alemaña (6: Einstein), Arxentina (6: Perón), Brasil (6:
Vinícius, Tiradentes), México (5: Juárez), Israel (5: El Holocausto
monumental)…
Monumento
Al Plus Ultra
(coas
escalas impresas) na zona portuaria (Crón. 46)
|
Abondo ilustrativa é a relación non
exaustiva que vos fornecemos de países, agás os xa nomeados, representados na
estatuaria montevideana (e xa non falemos do nomenclátor, como acabamos de
ver); vedeaí, comezando polos extraamericanos:
Armenia (Hayastán de seu nome
oficial), Chequia, China (Confucio), Corea Sul (moneco simbólico excesivo),
Eslovenia, España, Francia, Grecia, Hungría, India, Líbano, Lituania,
Palestina, Polonia, R. Unido, Romenia, Rusia, Suiza, USA, mesmo Catalunya e
Euzkadi foron homenaxeados nos monumentos a Companys e á Árvore de Gernika
(que, en 1944, foron inaugurados coa presenza do noso Castelao).
(E
consideraremos a cruz da Crón. 25 representación do Estado Vaticano ou sobre
iso símbolo relixioso?).
Aos mártires armenios (vítimas do xenocidio de 1915) |
Como era de esperar, os países da rexión, val dicir, os latinoamericanos,
foron, eles ou os seus próceres, obxecto de monumentos: amáis dos veciños xa
mencionados, temos a Paraguai, Bolivia, Perú, Colombia, Ecuador, Venezuela e os
centroamericanos Nicaragua, Honduras e Guatemala, e mesmo o Canadá lonxano.
Dato extemporáneo:
Entre 1835 e 1970 Galiza mandou ás Américas máis de un millón de seus fillos
(1.130.000 calculou o Prof. Alejandro Vázquez González da UVIGO).
Ningún comentario:
Publicar un comentario