EUSTAQUIO PELLICER (e 2)

Por Pepe de Rocaforte

            Deixara na entrega anterior a Eustaquio Pellicer a punto de marchar de España, ben fose por razóns políticas, ben por desexos de acadar fortuna. Ou por ambos motivos á vez.

            En 1886 chega a Montevideo, onde pon en marcha unha tenda de calzado. “Vin para facer fortuna no comercio”, dicía. Pero ó pouco tempo empeza a colaborar no xornal “La Unión Gallega” de José F. Agrasar e Ramón Cerdeiras, onde escribían Curros Enríquez, Murguía, a Pardo Bazán, Pastor Díaz e outros.

            Funda logo un semanario, “La Pellicerina”, de vida efémera. Entra como redactor do diario “El Ferrocarril” e máis adiante, en 1890, xunto co debuxante alsaciano Charles Schütz (non confundir co norteamericano Charles Schulz), funda “Caras y Caretas”.

            A revista non ten o éxito esperado e en 1892 Pellicer trasládase a Buenos Aires en busca de ventos máis propicios. Alí empeza a colaborar no diario “La Nación”, onde fai amizade con Bartolito Mitre, fillo do expresidente arxentino Bartolomé Mitre. En decembro de 1893 o xornal envíao como corresponsal a España, de onde regresa en 1896, e mantén unha pequena columna, “A pesca de noticias”, con tanto éxito que ó pouco tempo  ocupa sete columnas do xornal. Será entón cando o expresidente Mitre, á vista do espazo da sección de Pellicer, di de forma terminante: “¿Qué? ¿”La Nación” convertida nun diario humorístico? Desde mañán desaparece esta sección”. E así foi.

            Pellicer non se desanima e xunto con Bartolito refunda “Caras y Caretas” que sairá a luz en outubro de 1898. Ó se negar España a aceptar a independencia cubana naqueles días, os españois radicados en América foron peor vistos que en circunstancias normais, polo que se considerou conveniente non figurar Pellicer como director. Tampouco se considerou oportuno poñer no cargo a Bartolito. O xeneral Mitre non admitiría ver o seu apelido á frente dunha publicación que ridiculizaba a políticos. A solución foi nomear director (nominal) a José Seferino Álvarez; “Fray Mocho”.

            En 1903 Pellicer abandona a revista en desconformidade coa dirección que pretendía tomar e funda “PBT, semanario infantil para chicos de 6 a 80 años”, máis satírica e mordaz e que acadará un éxito similar ó de “Caras y Caretas”.

  

          En outubro de 1909 delegará a dirección en Eduardo A. Holmberg e desprázase a Vilela, no partido bonaerense de Las Flores, para poñer en marcha unha explotación gandeira. Regresa a Buenos Aires en 1915 e continúa con “PBT” ata 1917 en que abandona tamén esta revista. A partir de entón a súa dedicación ó xornalismo só se concretará en colaboracións esporádicas en “La Nación”.

            Cando o xornalista Soiza Reilly o visitou en 1912 na súa quinta “Villa Loreto”, en Banfield, preguntoulle: “¿Por que escribe, Pellicer? Quédese na súa quinta”. “necesito ganar a vida”, respondeulle el, “os quinteros unicamente en España poden vivir de rendas”.

            Eustaquio Pellicer Gutiérrez de Celis falecería en Buenos Aires o 23 de decembro de 1937. O enterro no Cemiterio do Oeste careceu de solemnidade. Sobrevivírono a súa esposa, Loreto Meléndez, e os seus fillos Eustaquio –nacido en España-, Carlos –nacido no Uruguay- e Luís, arxentino.

            Se alguén ten interese en ver unha mostra da súa prosa, pode ver aquí o seu conto "El botón del calzoncillo", publicado na “Antología del relato policiaco en La Argentina”