 |
| Iztaccíhuatl |
Miña ex -coa
que temos unha relasión cordial e esporadicamente sensual, non vaiades imaxinar
outra cousa: sen-su-al-, disíame estoutra noite: O dia menos pensado vante
botar do cuarto por mor de escandalisar! Insisto, non falaba a ghicha das miñas
nulas actividades disolutas, senon das ideas corrosivas que adoito deixo ao
descuberto, espíndome de vés. Pero a estas alturas, como afirmaba meu tio o
parvo da aldea -que nunca me pareseu parvo, que conste- non me vou autosensurar
-bueno, el disía, calar a boca-, que é a pior das sensuras: xa me sensurará o
sensurador que me sensure, que bó sensurador será, e será o que deba ser, para
concretar: o dono da casa... e non me ha pareser mal, pois a el non lle falta
autoridade e a mín sóbranme méritos para tal.
Por iso, a
ghrasia que lles fai aos hispanofalantes das Américas o visio (acho que
madrideiro de orixe) de separar a pronunsiasión do ghrupo consoante TL, coa
prática rupturista que se usa en España: at-las, at-lante, At-lántico,
At-lántida, at-lético... e que, cómo o vou neghar, pronunsialo inteiro non é
doado para uns e outros... todo o contrario do que lles pasaba e lles pasará
aos indíxenas mexicanos, entre os cales este ghrupo é case inerente á sua
linghua náhuatl (empesando por esta palabrexa). Tiremos de disionario para tal
comprobar: Tlatelolco, Tlacotépec, Tlajomulco, Tlalpán, Tlaltenango, Tlaxcala
ou Tlalnepantla... que se leva o loureiro por ter doble TL... E non dighamos
cando esa conflitiva parella cae en final de vocablo: Huizilopochtl,
Iztaccíhuatl, Popocateptl... Todos topónimos, mostra a máis visible ou
universal da linghua común, tan viva alí canto descoñesida fora dos seus
límites.
Fasede a proba
de disir todas estas palabras seghido, e veredes como vos queda a linghua, a
linghua-órghao, digho: feita un lio. Para variar douvos un par de palabriñas
ben comúns entre nós como coiote e chocolate, que disque veñen daquela fala:
coyotl e xocolatl... (Non se esquenser de que eu mesmo vou de coiote
solitario e que, ao tempo, moito ghosto do chocolate, que é mal de moitos,
xa o sei).
Un dia non
lonxano insistirei sobre este tema fasinante, de como os falares precolombinos
se evidensian para o mundo grasas a esa toponimia que trasende fronteiras...
por moi desfighurada que esté... do que algho sabemos os ghaleghos, abofé.
E que me
desides dos libros e televisivos concursos de cosiña? miñanái, que ghartá (como
disen os andaluses): entre pesadelos, másters, monxas cosiñeiras, tios
culinarios e libros cosiñeriles... é que non dás feito.
E xa metidos
na teuve, aí tendes o tema climático: é que che dan lesións (non de lesionar
senon de ensinar) como se estiveses no instituto (liseo -ghalisismo que usan
nas Américas- ou xinasio que desfighuraron antano os portugheses) a aprender
unha asignatura de xeoghrafía ou similar: cheghan ao fartasgho, amighiños, con
eses cursillos diarios de climatoloxía ou meteoroloxía...
Ningún comentario:
Publicar un comentario