Por Pepe de Rocaforte
Oín o nome de Kirmen Uribe por
primeira vez hai cousa de seis ou sete anos, nun recital de poesía. O autor lía
os seus versos en euskera (despois faríao tamén en castellano), e facíao dun
xeito que te obrigaba a manter atento aínda sen comprendelos. Logo pouco volvín
saber del ata que hai uns días, nunha reseña sobre o último libro de Bernardo
Atxaga, Jon Kortazar citaba “Bilbao-New York-Bilbao” como un dos catro mellores
títulos da narrativa vasca. Lino e gustoume.
Máis que na novela, ou dentro do
xénero da novela, incluiría este libro nun apartado que podería chamar “prosas
misceláneas”, un tipo de narrativa con moita aceptación ultimamente, tecido
polo xeral arredor dunha crónica de viaxes na que van tendo entrada todo tipo
de relatos, contos, anécdotas, lembranzas, historias familiares, a súa pisca de
ensaio, mesmo algúns versos...
Kirmen Uribe |
A reactualización destes textos
híbridos volve adquirir aceptación e, digamos, certo timbre de superioridade
intelectual, tal vez con W.G. Sebald (Os aneis de Saturno, Sobre a Historia
Natural da Destrucción, etc.) En España está, entre outros, Enrique Vila Matas.
Nome que me leva a Antonio Tabucchi, en quen o compoñente narrativo é moi
superior ó anecdótico. Entre nós vénme á cabeza Sechu Sende e o seu magnífico
“Made in Galiza”, aínda sen cumprir exactamente cos requisitos fundamentais que
lle dan carta de natureza ó tipo Sebald ou Vila Matas.
Estes expertos efectúan nos seus
textos a transición dun a outro tema coa mesma naturalidade do paseante que a
cada revolta do camiño vai descubrindo novas perspectivas e así nolas
transcribe. A Kirmen Uribe, en cambio, nótaselle moito a intención. Quérenos
contar algo determinado e busca un pretexto para intentar que a transición
pareza natural, non buscada, e o traballo resulta algo artificioso, un chisco falso, a obra do vantaxista incapaz de ocultarnos a súa
artimaña.
Non quere esto dicir que “Bilbao-New
York-Bilbao”, en conxunto, non resulte recomendable. Ten fragmentos, case
diría, perfectos. E na súa primeira metade o lector síntese sobradamente
gratificado, o que me fai supoñer que co tempo, se prosegue por este camiño,
Uribe chegará a ocupar un lugar de relevo entre os actuais grandes da
especialidade.
Ningún comentario:
Publicar un comentario