Por
Pepe de Rocaforte
Recordando películas dos anos cincuenta e sesenta do
século pasado ocorréuseme pensar na velocidade acelerada a que se viñeron
producindo no mundo unha reste de cambios transcendentes no transcurso de tan
só século e medio.
O cine, por exemplo, era descoñecido na mocidade dos
nosos avós. Empezouse a facer popular por aquí nos anos trinta do século
pasado, para nos cincuenta multiplicarse as salas cinematográficas en cidades e
vilas. Entón converteuse na máxima distracción e a xente coñecía mellor ós
actores de Hollywood que á maioría dos veciños do seu barrio. Ós rapaces
parecíanos algo de toda a vida e nin soñabamos con que en poucos anos máis
empezaríase a producir o declive en que se encontra agora. A súa vida non chega
aínda ós cento cincuenta anos, moi pouca cousa na historia da humanidade.
Pero outras transformacións máis importantes véñense
producindo arredor noso desde hai menos tempo. Eu lembro que, de neno, na aldea
dos meus avós maternos, como na maioría das aldeas galegas, non había luz
eléctrica. Pola parroquia só pasaba unha estrada sen asfaltar. E en canto a
contaminación acústica miña nai dicía que, sendo ela nena, no caír da tarde
podía oír con total claridade as voces dos que chamaban ó barqueiro para pasar
o río; e o río está a unha distancia de entre dous ou tres quilómetros da casa
dos meus avós.
Hai cincuenta ou sesenta anos empezaron a chegar as
grandes maquinas, pas escavadoras, explanadoras, grúas, perforadoras, e a
paisaxe empezouse a modificar de tal xeito que a quen levase máis de vinte anos
fóra custaríalle traballo recoñecer os lugares onde con anterioridade se
desenvolvera a súa vida.
Modernizouse o campo, pero non se souberon ver as
prioridades e planificouse mal. Empezouse a reconverter todo en herbeiras para
manter gando, moito gando. Medraron coma fungos as granxas de vacún, pero o ciclo
non acabou de se completar e así se iniciou o desastre actual do sector
leiteiro. Por esa e outras causas agora non hai xeito de parar a desertización
do medio rural, as granxas vólvense ruinosas e as aldeas despobóanse. ¿Cantas
vacas quedarán daquel millón que contara Manolo Rivas no seu fermoso libro?
E o peor é o equivocado ou innecesario de moitos cambios.
Parece que nós, en lugar de encontrar solucións, só sabemos crear problemas.
Hai sesenta, setenta anos, nunha cultura da miseria, case non se producía lixo,
aproveitábase practicamente todo. Agora o lixo cómenos por todos os lados.
Véxanse os vertedoiros clandestinos, Nostián, Sogama… ¿E que se fai para
remedialo?
Aquí vemos como as axudas da Unión Europea se inverteron
moitas veces en frivolidades, paseos marítimos e similares, cando os países máis
adiantados do continente se enfrentaron doutro xeito a problemas que para nós
tamén deberían ser máis urxentes.
Penso en Austria. En Viena, onde me chamara a atención a
pobre iluminación das rúas da cidade en contraste co derroche lumínico nocturno
de por aquí, mostráronme hai pouco unha planta de reciclaxe, obra do arquitecto
Friedensreich Hundertwater, admirable no aspecto artístico da construción, pero
sobre todo exemplo de aproveitamento da reciclaxe de residuos orgánicos en
esterco e, especialmente, como produtora de enerxía eléctrica a partir da
incineración de residuos sólidos, para reducir na medida do posible a
dependencia enerxética.
¿Non estaremos en España tirando alegremente pola xanela
a riqueza que non temos, mentres un país economicamente máis forte se dedica a
mirar moito o euro á hora de consumir e de buscar sistemas alternativos para
reducir o gasto?
Observo que cambio de tema case sen mo ter proposto e como
ademais hoxe xa me estendín demasiado, deixareino quedar aquí.
Ningún comentario:
Publicar un comentario