martes, 24 de decembro de 2013

Algúns vellos costumes da noite de Nadal.


O Nadal, herdeiro en moitos sentidos do mitraísmo así como das Saturnais, vén sendo unha manifestación da loita da vida contra a morte. O triunfo da luz sobre as tebras ou do ben sobre o mal, polo que as comidas, como reunións familiares, non son máis ca unha manifestación da fartura e da prosperidade de que participa toda a familia reunida, e por iso, tamén se pon na mesa un prato e unha cadeira para os finados que morreron nese ano, e cando se recolle a mesa, déixanse viandas por se a alma dalgún antepasado quere vir pola casa, a participar da felicidade ou simplemente da reunión, para que non lle falte comida e calor, polo que asemade se deixa o lume do fogar aceso toda a noite. Tampouco se pode varrer para fóra, porque se pode estar varrendo a alma dalgún familiar que se vén acoller á calor do fogar. E para acentuar esta mostras de vida, as mesas adórnanse con plantas de folla perenne e que precisamente nestas datas dan o seu froito, tal o acivro.
Como é día de alegría, non poden faltar as manifestacións musicais, as panxoliñas, e cánticos propios desta data, cantares para evocar o milagre do nacemento de quen representa a luz da vida, pero tamén con certa carga de sorna, xa sexa á conta de san Xosé e a contrariedade que o milagre deste día causa en calquera esposo, que ata no románico se representaba sempre arredado da escena central e caviloso, ou lembrando pequenos actos domésticos, do neno chorando ou da nai lavando. E con estes cantares percorren os rapaces as casas do lugar na procura dun aguinaldo, que non é outra cousa ca compartir a felicidade.
E xa á media noite, sáese a apedrar as árbores para exhortalas a dar froito.

E lembramos, asemade un costume que a cociña de butano primeiro e as de inducción agora desbotaron, que era o de manter aceso o lume sobre o tronco de Nadal, o Lume Novo, un tronco que despois de estar ardendo toda esta noite en que o día comeza a gañar horas, logo se reserva como o tizón de Nadal que sempre estará nun lado da lareira, para acender cando hai algunha desgraza, para esconxurar o mal ou para arredar as treboadas.

Eran moitas as parroquias galegas que prendían unha grande fogueira no adro, de onde cada veciño sacaba o seu tizón despois da misa do Galo.

Ningún comentario:

Publicar un comentario