xoves, 22 de agosto de 2013

Ons, unha sentinela no Atlántico (III)

 Sabendo a quen se lle reza intuímos ó que se lle teme.
             Na illa, levados desa máxima que sempre dicimos cando visitamos outras terras, que sabendo a quen se lle reza sábese ó que se lle teme, entramos nunha moderna igrexa que construíron preto do peirao, fronte ó que noutro tempo, aló polos anos sesenta foi a escola. E ó seu carón polo lado de leste, érguese un cruceiro que conserva no varal unhas figuras moi erosionadas, das que intuímos que a que mira para o mar é a Virxe do Carme, e a que mira para dentro da illa un santo que ben pode ser o patrón, san Xaquín. Ela protexendo ós traballadores e el, o avó, ás crianzas.
            A igrexa, coma tantos templos da nosa xeografía, cambiou de sitio, cando os habitantes da illa buscaron a vida fora destas paisaxes, e a xente que atracaba a este peirao ficaba no entorno dos bares e praias, pois a orixinal co seu cemiterio arredor, está nun dos outeiros da illa, algo máis arredada do peirao. Pero de momento entramos nesta, que quere ser minimalista pero adórnase con cerámicas debuxadas máis propias da arte Kitsch, incluído un rodapés de cerámica que percorre todo o perímetro interior do templo, con esquemáticos peixiños, pero non por iso vai ser menos interesante.
         
   O edificio é un bloque alto e branco, que adorna a súa fachada cun tetramorfos sobre a porta principal, onde outrora debería ir un rosetón, e a ambos lados da porta, as xambas representan escenas da vida de Cristo, pero cunha presencia abondosa daquelas pasaxes evanxélicas que se refiren á relación co mar, xa sexa á pesca, ás tormentas ou o camiñar sobre as ondas, así como unha referencia ó ensino do oficio transmitido de pais a fillos, sen faltar a escena do nacemento e morte na cruz. Represéntase pois a vida, as vicisitudes que a visten, a loita diaria dun pesco.

            Dentro, a iconografía amosa á Virxe do Carme, como única imaxe mariñeira, mentres que as outras fan unha referencia, xa directa, xa indirecta, ós nenos, e aí temos ó patrón, san Xoaquín, o avó de Xesús, a santa Ana, a avoa ensinándolle a ler á Virxe nena, san Xosé co Xesusiño, santo Antonio de Padua co Neno sobre o libro, e san Ramón Nonato, o santo avogoso dos bos partos, o santo non nato, pois naceu despois de morta súa nai. Entendemos as iconas da fachada, relacionadas con xentes que vivían do mar e no mar, sempre dependendo das inclemencias do tempo, pero, ¿por que tanta referencia a santos protectores dos nenos?. Este é o primeiro misterio que atopamos nesta terra onde os homes coma os edificios e as crenzas han de adaptarse ó terreo.

            E si, mentres volvemos a contemplar a igrexa desde fóra, tamén observamos as primeiras casas, cravadas no chan como se emerxesen das profundidades da terra. E cara elas imos. Cara a paisaxe humana.



As dúas caras da illa

Ningún comentario:

Publicar un comentario